Dichter des Vaderlands en Willem-Alexander der Nederlanden

Auteur: Mick Leeftink

Tussen alle nieuwsberichten over grote geopolitieke thema’s sneeuwde afgelopen week veel ander nieuws onder, zo ook het volgende bericht. “Ouderwetse Dichter des Vaderlands wordt Dichter der Nederlanden”, kopte NOS afgelopen dinsdag. Op het eerste oog een voetnoot in een week die werd gedomineerd door de diplomatieke crisis tussen Oekraïne en de Verenigde Staten en het aflopende bestand tussen Israël en Hamas. Echter legt dit bericht het probleem aan de oppervlakte van de grote afstand tussen de kunst- en cultuursector en de naar rechts geschoven maatschappij.

De titel ‘Dichter des Vaderlands’ wordt jaarlijks toegekend aan een individu die daarmee de rol van ambassadeur van het vakgebied op zich neemt. Zo is er ook een titel voor componist, stripmaker en fotograaf des Vaderlands. In gezamenlijkheid hebben deze titeldragers afgelopen week bekend gemaakt dat zij vanaf nu de titel ‘der Nederlanden’ gaan voeren. De toevoeging ‘des Vaderlands’ wordt in de ban gedaan vanwege “een gedeeld ongemak over een term die als gedateerd wordt ervaren”. Argumenten die worden gegeven zijn dat met de nieuwe term niet langer meer onderscheid wordt gemaakt tussen vaderland en moederland en dat er nu recht wordt gedaan aan de verschillende soorten Nederlanden, zoals “Europese Nederlanden en Caraïbische Nederlanden.”

De cultuursector toont hiermee aan mijlenver van de hedendaagse samenleving af te staan. Bij de Tweede Kamerverkiezingen eind 2023 is er een duidelijke ruk naar rechts geweest waarbij de PVV als grootste partij uit de bus is gekomen. De kiezer vraagt hiermee niet alleen om een oplossing voor de migratieproblematiek, maar is ook klaar met de woke-beweging. Een beweging die voornamelijk draagvlak vindt aan de linkerkant van het politieke spectrum. Waar het woke-gedachtegoed zich eerder richtte op grote gevoeligheden in de samenleving, denk aan de inmiddels grotendeels beslechte strijd tegen Zwarte Piet, zijn nu de kleinere ongemakken aan de beurt. Een term als ‘des Vaderlands’ klinkt weliswaar oubollig, maar heeft verder geen enkele historische gevoeligheid en verwijst bijvoorbeeld niet naar het koloniale verleden van Nederland. Er wordt puur afscheid van genomen om elke vorm van verondersteld ongemak te voorkomen en staat symbool voor het streven naar een wereld waarin niemand zich ook maar een beetje beledigd of zelfs ongemakkelijk te voelen.

Dat de cultuursector zo nadrukkelijk de focus legt op iets wat als een interne gelegenheid kan worden beschouwd laat zien dat de sector volledig naar binnen is gekeerd. Dat terwijl verwacht mag worden dat dichters, fotografen en stripmakers met hun werk bijdrages leveren aan het maatschappelijk debat, bijvoorbeeld door rakende nieuwsfoto’s en scherpe spotprenten. De vraag is in hoeverre de kunst- en cultuursector nog in staat is om de maatschappij een spiegel voor te houden. Het brede publiek heeft namelijk geen begrip voor telkens oplaaiende discussies rondom het ‘cancelen’ van allerlei futiliteiten in de samenleving, iets waar de ambassadeurs van de diverse kunstdisciplines niet bij stil lijken te staan. Daarom de oproep aan de sector: verleg de aandacht naar onderwerpen die de samenleving daadwerkelijk belangrijk vinden en laat het gebruik van de toevoeging ‘der Nederlanden’ over aan onze koning, Willem-Alexander der Nederlanden.

Een nobelprijs, een boek en buurman Henk

Auteur: Tom Boer

Je kent ze wel, de mensen die achter alles een complot zien. Het zijn misschien goede vrienden of de altijd wantrouwige buurman Henk die elke verjaardag weer aansluit met verhalen over de Amerikaanse overheid, die iets op een haast ongelofelijke wijze in de doofpot heeft gestopt. Het goede nieuws is dat je voor deze mensen nu het ultieme cadeau kan kopen, een boek genaamd “De Nobelprijs”. In dit stuk neem ik jullie namelijk mee in mijn allereerste boekrecensie. De korte samenvatting van het boek kan ik af doen als de oude wijsheid; “Hoe groter de leugen hoe eerder de mensen geneigd zijn hem te geloven.”

Voordat we verder gaan met het boek wil ik eerst nog even stil staan bij deze recensie. Hoe bijzonder het voor mijzelf is dat ik dit schrijf. Toen ik namelijk op de basisschool zat en leerde dat er mensen waren die recensies schreven. Heb ik mijzelf altijd afgevraagd hoe zoiets eruit zou zien. En misschien nog wel belangrijker hoe dodelijk saai je leven moet zijn als je de hele dag recensies aan het schrijven bent van de saaiste boeken en films. Want ook wij moesten natuurlijk al die zogenaamde leerzame boeken, films en toneelstukken doorwerken. Iets wat er uiteindelijk voor gezorgd heeft dat ik de eerste tien jaar van mijn leven heb gevuld met het lezen van de Donald Duck en het kijken van The A-team. Uiteraard veel leuker dan de ‘zooi’ die we op school kregen.
Tegenwoordig heb ik boeken weer helemaal herontdekt en lees ik met veel plezier een boek per week. Voor 2,50 per maand zoekt de lokale boekhandel voor mij een boek uit en zet die klaar om af te halen. Zo heb ik elke maand een leuk cadeau voor mijzelf en lees ik leuke boeken die ik normaal niet zou lezen.

Goed genoeg over mijzelf, terug naar het boek. De Nobelprijs geschreven door Andreas Eschbach. Ik kan er niks aan doen, maar van de vele leuke titels die ik de laatste tijd heb gelezen is dit boek mij bijgebleven.
Het boek vertelt het verhaal van een professor die in een Nobelcommissie zit en die de nobelprijs voor de geneeskunde uitreikt. De professor, weduwnaar, woont samen met zijn dochter van circa 17 jaar oud in Stockholm.
Als de professor van een onbekende man een zak geld aangeboden krijgt om op een bepaalde kandidaat te stemmen, begint het avontuur.
De professor die dit weigert komt er als snel achter dat na de wortel de stok tevoorschijn wordt gehaald. Na het verlies van zijn vrouw kan hij niet ook nog zijn dochter verliezen. In ultieme wanhoop schakelt hij de broer van zijn vrouw in, ik noem hem nu even Gerrit. Deze Gerrit, die een gevangenisstraf uitzit voor het stelen van bedrijfsgeheimen, is groot geworden in deze wereld. Een wereld van grote farmaceutische bedrijven en belangen. Het complot ontvouwt zich op enorme schaal. De overheid, politie en collega’s werken allemaal samen om de arme professor te dwingen te stemmen voor een bepaalde kandidaat.
Gerrit die uit de gevangenis komt en op zoek gaat naar zijn nichtje, vaak niet op legale wijze, komt er na een aantal wanhopige weken achter dat hij zijn nichtje waarschijnlijk niet meer kan redden. Het is wachten tot ze haar stoffelijk overschot vinden.
Niet voor de eerste keer in zijn leven hebben ze hem te pakken. De moordenaars van Kennedy, de mensen die Amado Carillo Fuentes hebben laten verdwijnen, de aanslag op de Twin Towers. Het is Gerrit allemaal bekend hoe de wereld werkt, gestuurd door machten onzichtbaar voor de gewone leek. Pas als Gerrit besluit alle gebeurtenissen wereldkundig te maken wordt het hem duidelijk wat er aan de hand is. Pas dan schaamt de lezer zich dat hij zich zo in de luren heeft laten leggen.

Meer ga ik helaas niet vertellen over het boek. Deels omdat ik lui ben en ook deels omdat ik anders te veel ga verklappen. Ik hoop dat het leuk was om deze recensie te lezen, hoewel het misschien eerder als een backcover dan als een recensie door kan. De les dat niet alles is wat het lijkt, blijft een leuke les om te leren. Niet alleen in het huidige politieke klimaat, waarin mensen als Faber en Trump toch hopelijk niet echt het enige zijn wat ons op de been houdt, maar ook voor de volgende crisis, aanslag of pandemie. Mocht je nu echt geen zin hebben om het boek zelf te lezen geef hem dan gerust cadeau aan buurman Henk of jouw evenknie van buurman Henk. Je kunt zonder moeite aamgeven dat het een leuk boek is en dat het zo wegleest en wie weet dat je buurman de volgende verjaardag wel citeert uit een krant.

Speelt Friedrich Merz straks de eerste viool?

Auteur: Daan van Voorst

Na het debacle van afgelopen vrijdag waarbij de president van de Verenigde Staten, Donald Trump een ordinair spelletje powerplay uit de hoge hoed toverde tegenover een Oekraïense leider in Oorlog, komen Europese leiders bij elkaar in London om voor te bereiden op wat komen gaat. Daarbij staat slechts één vraag centraal: wie wordt de leider van Europa nu het continent op eigen benen moet gaan staan?

Wie een paar jaar geleden deze vraag stelde hoefde zich niet lang achter de oren te krabben. Merkel was de onbetwiste hoeder van het continent met haar politieke souplesse en leiderschapskwaliteiten waarmee ze alle Europese leiders met gemak op de knieën dwong. Na haar is er niemand die zichzelf kon laven aan deze stijl van politiek bedrijven op het Europese toneel. Bijna alle regeringsleiders leunden daardoor achterover en wachtten tot de bel rinkelde voor een volgende ronde. Alleen Emanuel Macron probeerde in het gat van Merkel te springen, maar slaagt daar vooralsnog niet in. Dat is vooral te wijten aan het feit dat in het Franse parlement geen moment onbenut is gelaten om aan de president zijn stoelpoten te zagen. Macron is daardoor tot een eenzame politicus verworden die minder serieus wordt genomen en binnen afzienbare tijd de laan uit kan worden gestuurd. Zijn krediet lijkt hij in eigen land te hebben verspeeld.

Het CDU van Merkel is na haar vertrek weer in de oppositie verdwenen. Haar eeuwige rivaal Friederich Merz wist eindelijk het leiderschap van de partij te claimen en ging na de kabinetsval van vorig jaar de verkiezingen in als lijstrekker. Dit leverde de CDU veel succes op. Merz won de verkiezingen ruimschoots met 29 procent van de stemmen. In zijn campagne benadrukte Merz de Frans-Duitse relaties te verbeteren, Oekraïne nog meer militaire steun te geven en tot slot de radicaal rechtse AFD te blokkeren zodat zij niet mee kunnen regeren. Met dit alles wil Merz bewijzen dat hij een krachtig leider is waar niemand omheen kan. Deze rol zal hem niet misstaan, de man is bescheiden maar tegelijkertijd ook vastberaden. Hij laat zich niet zomaar wat vertellen en is een ijzersterke debater met een grote feitenkennis. De perfecte kwaliteiten om een leiderschapsrol op zich te nemen. Als voormalig succesvol zakenman spreekt hij dezelfde taal als Donald Trump waardoor hij kan interveniëren tussen Europa en de Verenigde Staten. Op die manier zou Merz een belangrijke bruggenbouwer kunnen worden in het beëindigen van de oorlog in Oekraïne. Een voorschot zagen we al vorige week met zijn bezoek aan Macron, waar hij de Frans-Duitse betrekking glad wilde strijken na de afstandelijke regeerperiode van Scholz.

Of deze hypothese uit zal komen moet blijken uit de ontmoetingen die de komende tijd plaatsvinden. Aan Merz persoonlijk zal het niet liggen, alle seinen staan voor hem op groen. Deze complexe en professionele politicus kan binnen enkele weken de touwtjes in handen hebben en onze positie als Europese Unie sterker maken dan het de laatste jaren geweest is. De geest van Merkel is voelbaar in de persoon die ze het liefst zo ver mogelijk op de achtergrond had gezien

Geen excuses namens mijn voorouders

Door: Kasper Paulsen

Op 16 mei 2024 bood de gemeente Groningen, namens het stadsbestuur, haar excuses aan over haar rol in het slavernijverleden. Het geven van excuses over het verleden past in een trend waarin bedrijven en (diplomatieke) bestuursinstellingen excuses aanbieden namens hun voorgangers voor hun invloed in het koloniale verleden. Op 19 december 2022 bood minister-president Mark Rutte, namens de regering, excuses aan voor het verleden en dat werd op 1 juli 2023 door koning Willem-Alexander extra bekrachtigd. Nu kom ik voor de stelling of ik excuses moet aanbieden voor mijn voorouders die mogelijk hebben bijgedragen aan de slavernij.

Wanneer slavernij zelf in het bestaan van samenlevingen is ontstaan is onbekend. Wel dat “Brits” en “Slavisch” in het verleden als benamingen werden gebruikt om het begrip “slaaf” te benoemen. Het begrip slavernij kan in meerdere culturen en samenlevingen herleid worden. In het oude Egypte, oude Griekenland, oude Rome, Germaanse stammen, Arabische gebieden en in Chinese, Indische en Amerikaanse indianenstammen en zelfs de samenlevingen voor hen, was slavernij een veel voorkomend praktijk. Alleen kon de associatie van “slavernij” anders zijn en kon het per cultuur en situatie, de leefomstandigheden voor een slaaf verschillen. Daarbij is het ook niet altijd even duidelijk of een vorm van (dwang)arbeid onder het kopje “slavernij” of een vorm van horigheid kan worden geplaatst. Onder historici is het een discussie of een horige ook tot slavernij kan worden gerekend. Meestal waren horigen lijfeigenen van hun heer of waren ze gebonden aan een stuk grond of dorp.

Vanuit het Jodendom en Christendom zijn er in de heilige boeken en passages te vinden dat de slavernij, onder goede omstandigheden, geaccepteerd wordt. Maar het neemt niet weg dat er bij vrijlating dezelfde privileges mogen genieten als “normale” burgers. Ondanks dat een voormalige slaaf dezelfde religie kon hebben als niet-slaven, had de persoon in kwestie als tweederangsburger niet hetzelfde rechten, ondanks dat het een “kind van God” is.

Anders dan bij het Jodendom en Christendom, nam de Islamitische profeet, Mohammed ibn ‘Abdullah, een actieve rol in de slavernij aan. Als koopman heeft hij meerdere malen slaven verkocht, en op religieuze gronden zijn een moslim en een moslim-slaaf gelijken van elkaar en hebben ze ook gelijke rechten. Daarbij neemt een moslim-slaaf niet een mindere positie van de maatschappij in, wat meestal van andersgelovigen is weggelegd, en hanteerden ze een heel ander soort slavernij systeem dan in het Westen bekend was. Terwijl in het Westen men als slaaf geboren kon worden, is dit gegeven in een moslimwereld onbekend en werd slavernij niet als levenslang beschouwd. Het geven van een manumissie, het vrijlaten van een slaaf, is in de Arabische wereld gebruikelijk, maar het staat niet uit dat het net als in de Griekse, Romeinse en latere Europees koloniale slavernij een middel was om iemand te “ontslaan” om voedsel en kosten te besparen of doordat de eigenaar, per testament, een schuld te vereffenen had vanwege de persoonlijke (seksuele) relatie of uitkoopbedrag.

Anders dan in boeken, films en verhalen hebben tot slaaf-gemaakten en -geborenen geen plezierig leven of kans om uit hun onplezierige status van af te komen. De meesten mochten dromen dat ze als Jozef, Yusuf of Safenat-Paneach grootvizier van een farao mochten worden… In de praktijk hadden slaven die direct in contact kwamen met zijn of haar meester (en diens familie), als klerk of als docent meer status, overlevingskans en kans om vrijgelaten te worden als burger. Een slaaf die dwangarbeid verricht op een plantage, landbouwbedrijf, constructiebouw of mijn hadden minder tot geen kansen en werden als “gereedschap met een stem” bestempeld.

Zoals bij de Grieken en Romeinen, waren de slaven, die door de Europeanen in de koloniale tijd werden aangekocht, krijgsgevangenen van groeperingen, veroordeelden en schuldenaars die hun schulden niet konden betalen. Ondanks de rede waardoor ze in slavernij zijn beland, was de slavenhandel door Europeanen, in zowel de trans-Atlantische slavenhandel als in Azië, in de 17^e, 18^e en 19^de eeuw gewelddadiger en mensonterend vergeleken met de Arabische slavenhandel. Door de positie van deze praktijken, waarin Nederland niet het grootste aandeel in had, maar wel het gewelddadigste waren, kwamen er allerlei stemmen op om de slavenhandel en slavernij te verbieden.

Ondanks dat er in Azië ook veel slavernij werd verricht, rust onze historische associatie vooral op de trans-Atlantische slavenhandel en op een huidskleur. Een ander huidtint kan al als kenmerk worden geacht dat iemand niet tot “dezelfde soort” behoord. Aan het eind van de 18^e eeuw werd de roep groter door de Verlichting en het besef dat slavernij niet samenging met de gestelde wetten binnen in Europa. Mede door literaire werken en artikelen verspreidde het abolitionisme in het algemeen over de wereld en bepaalde geloofsgemeenschappen keerden zich actief van de slavernij af. De eerste acties waren vooral gericht om het transport te verbieden. Door af te dwingen dat er geen nieuwe slaven konden komen, moesten de eigenaren beter voor hen zorgen, was de gedachten. Bovendien deed een Britse rechter op 22 juni 1772 uitspraak dat een zwarte slaaf niet tegen zijn wil uit Engeland mocht worden verscheept.

In 1833 zal Engeland de slavernij in haar koloniën officieel afschaffen en Frankrijk volgt definitief in 1848, gevolgd door het Portugese Rijk in 1858. In Nederlands-Indië wordt de slavernij in 1859 afgeschaft (hoewel het in indirecte bestuur tot de 20^ste eeuw doorliep) en in Suriname en de Nederlandse Antillen in 1863. Ondanks dat het slavernij officieel is afgeschaft, werd van een voormalige slaaf verplicht gesteld dat ze, ter compensatie van hun voormalige eigenaar en om te voorkomen dat de plantage-economie instort, tien jaar als arbeidskracht in dienst bleven voor de plantage. De voormalige slavenhouders kregen compensatie vanuit de Nederlandse regering voor het verloren “bezit”.

We kunnen ons afvragen hoeveel recht een zwarte tegenover een blanke heeft. Maar de erbarmelijke omstandigheden waarin iemand als dwangarbeider moet werken is een vorm van roofbouw op iemand als persoon, waarbij niet alleen lichaam, maar ook waardigheid wordt ontnomen van een vrije individu. Na het afschaffen van de slavernij zijn de ongelijkheden op dit gebied lange tijd gaan door sijpelen en dat is in de histografie aan te voelen waarbij rassenscheiding hard aan te voelen is. Daarbij moet ik erkennen dat een blanke en een getinte op medisch niveau van elkaar verschillen, maar ondanks de rassenverschillen blijven we wel mensen die dezelfde wensen hebben. Alleen een scheiding in een vorm van huidskleur, ondanks de afschaffing van de Jim Crow-wetten, I have a dream van Martin Luther King, een bekeerde George Wallace en de anti-apartheid beweging in Zuid-Afrika, blijft vandaag de dag nog steeds een onderscheid…

Naar mijn mening, vind ik dat ik geen recht toe heb om namens mijn voorouders excuses aan te bieden. Op een gebeurtenis in een verleden, waarin andere normen, waarden en leefpatronen gold, vind ik dat we geen blad op de mond van onze voorouders kunnen leggen en dat we niet als individu verantwoordelijk zijn voor hun eerdere daden. Ondanks de hype om bepaalde krachttermen en benamingen te verbasteren of zelfs weg te laten, ben ik van mening dat we dat bewust moeten bezigen in een context, zoals de beschreven gebeurtenissen van de Tweede Wereldoorlog door Nazi-Duitsland ook invulling heeft gekregen met specifieke woorden en termen. Als we een stap over onze (voorouderlijk) verleden willen zetten, moeten we ook actief bewust zijn van het verleden. Ook al kunnen we ons daar niet allemaal actief achter gaan scharen.

Trump’s corruptie wordt meer en meer schaamteloos

Achtergrond

In september 2024 werd New York City burgemeester Eric Adams aangeklaagd op federale aanklachten, waaronder samenzwering, omkoping en het aannemen van illegale campagnebijdragen van Turkse staatsburgers. Deze beschuldigingen hielden verband met vermeende betalingen en voordelen die Adams zou hebben ontvangen in ruil voor het faciliteren van de opening van het Turkse consulaat in New York, zonder de vereiste brandinspectie. Adams heeft alle aantijgingen ontkend en pleitte onschuldig. Of hij daadwerkelijk onschuldig is zullen wellicht nooit zeker weten, aangezien Trump’s DOJ (Department of Justice) besloten heeft alle aanklachten te seponeren omdat het politiek gemotiveerd zou zijn en het bestuur van de stad verstoorde. Het proces is nu uitgesteld om dit verzoek tot seponeren wordt door de rechter geëvalueerd.

Corruptie

Het is niet de eerste keer dat Trump openbare aanklagers beschuldigt van politieke motivering, maar wel de eerste keer dat hij het niet ter bescherming van zichzelf of zijn handlangers doet en Adams is ook nog eens van de andere partij. Alhoewel dit dus vrij uitzonderlijk lijkt, is het goed te verklaren als de motivatie is om juist een extra handlanger te creëren in een anders vijandige stad en staat. Trump’s topambtenaar voor immigratie noemde Adams eerder dit jaar al incompetent vanwege de gebrekige medewerking van de burgemeester op het gebied van uitzettingen. Maar nu lijkt het erop dat de meest geschikte bondgenoot wellicht een is die je een gevangenisstraf boven het hoofd kan houden. Trump zijn openbaar ministerie, die hij aanstuurt op de schaamteloos directe manier waarvan hij Biden 4 jaar beschuldigde, wil na een bezoek van Adams aan Mar-a-Lago de aanklachten laten vallen zodat Adams ‘’Trump’s deportatie agenda kan uitvoeren’’. In andere woorden, de motivatie om de aanklachten tegen deze duidelijk corrupte burgemeester te laten vallen is louter politiek en heeft niks te maken met de materiële feiten van de rechtszaak.

Koning Donald

Trump, zoals elke aspirant dictator, wil enkel loyalisten op de belangrijke posities in zijn land hebben. Daarom wil hij Adams zijn zaak tot minstens zijn herverkiezingen uitstellen zodat de burgemeester de deportaties van Trump kan uitvoeren. Medewerking van lokaal bestuur is een belangrijke factor voor Trump, aangezien deze de politie aansturen en arrestaties en deportaties mogelijk maken. New York City zou mogelijk als een ‘sanctuary city’ kunnen optreden met laks politiebeleid dus steekt Trump daar een stokje voor de Adams aan zich te binden. Onthoudt dat het voorstel van Trumps DOJ is om Adams zijn zaak te seponeren, het kan dus altijd teruggebracht worden wanneer Trump zijn nieuwe onderdaan niet loyaal blijkt.

Liberale waarden onder vuur

Liberalen over de hele wereld en zeker die van de jonge generatie moeten inzien dat het volstrekt irrelevant is of foute actoren zoals Trump gelijk hebben of niet wat immigratiestandpunten betreft. Principieel mag deze gang van zaken met de open en blote lak aan liberale waarden zoals respect voor de rechtstaat en de scheiding der machten. Onthoudt dat Trump en zijn team al eerder hebben geuit dat ze geen enkele waarde hechten aan rechterlijke uitspraken, dus maakt het niet uit dat de rechter bezwaar toont tegen de voornoemde gang van zaken. Uiteindelijk hebben de machten van de trias politica elkaar nodig om te functioneren en de rechterlijke macht is niks zonder een uitvoerende macht die rechterlijke uitspraken en bevelen kan handhaven. Trump en de zijnen stellen dat ze de overheid kleiner willen maken, maar wat ze echt doen is de uitvoerende macht relatief vergroten en een historisch zwaar mandaat geven. Met de Adams zaak slaat Trump de zoveelste nagel in de doodskist van de trias politica.

Auteur: Jesse Jacobs

Met Koortsachtige Zorgen

Afgelopen maand is in het Duitse Brandenburg bij een paar waterbuffels mond-en-klauwzeer vastgesteld. Toen dit bericht naar buiten kwam, hielden een aantal veehouders, natuurbeheerders en inwoners van het platteland hun adem in… Zelf als (ongeboren) baby heb ik de MKZ-crisis van 2001 niet bewust meegemaakt, maar de verhalen doen nog steeds de ronde van degenen die het hebben meegemaakt, de media hebben gevolgd of zelf slachtoffer daarvan zijn geworden. Zowel maatschappelijk als politiek was er op dat moment veel roering. Niet alleen in Nederland, maar ook in Engeland werden boerderijen geruimd en werd het vee zelfs op weilanden door de politie en sluipschutters doodgeschoten en verbrand.

Iets wat mijn ouders zich goed kunnen herinneren, is het feit dat boerderijen en omringende dorpen afgesloten waren en dat het een opgave was om aan melkproducten te komen. Het woord mond-en-klauwzeer lijkt uit een van de verhalen te komen van een Engelse dierenarts-auteur die onder de naam James Herriot heeft gepubliceerd, maar deze ziekte kan niet onderschat worden en werd ook in de boeken al gevreesd. Bij een uitbraak van deze besmettelijke virusziekte lopen niet alleen runderen, maar ook varkens, schapen en geiten een verhoogd risico om besmet te raken, evenals wilde dieren zoals ree- en hertachtigen. Het maakt voor zo’n virus dan ook niet uit of het in een melkveehouderij, fokkerij, (kinder)boerderij, hertenkamp of (vrij) natuurgebied is.

De ziekte, die onder dezelfde familie als polio en de meeste rhinovirussen wordt beschouwd, maar toch ver verwant is, heeft in de geschiedenis wel vaker epidemieën veroorzaakt. Alleen de niet-ingeënte dieren waren het slachtoffer. Maar hoe hebben zware uitbraken, zoals in 2001, toch nog kunnen plaatsvinden?

In 1991 werd door de Europese Gemeenschap besloten om de inentingsplicht van de veestapel om te zetten naar een inentingsverbod. Een van de redenen voor dit omgekeerde beleid was dat sommige afzetmarkten buiten Europa de eis hadden om niet-ingeënt vee en vlees te importeren, omdat sporen van vaccinatie een positief testresultaat konden geven bij MKZ-testen, waardoor niet met zekerheid kon worden vastgesteld of er sprake was van een besmetting. Bovendien leefde het idee dat het ruimen van besmette dieren, waarvoor geen geneesmiddelen bekend zijn, goedkoper zou zijn…

Toch zal de situatie die in 2001 heeft plaatsgevonden voor veel mensen in het geheugen gegrift staan. Door de situatie hebben een aantal Europese houderijen zich niet boven water kunnen houden. Bedrijven die uit preventie of door besmetting werden geruimd, kregen een compensatie ter waarde van het vee, maar door de simpele kwestie van vraag en aanbod had dat wel invloed op een mogelijke doorstart. Bovendien is de sentimentele waarde van een zeldzaam (hobby)ras ook lastig te vergoeden, en liep ook het behoud van zeldzame rassen schade op.

In 2003 heeft de Europese Unie besloten dat noodvaccinatie wel van toepassing mag zijn binnen de geldende wet- en regelgeving indien er een verhoogd risico is. Gelukkig gaat het bericht rond dat er in Nederland geen besmettingen uit Duitsland zijn overgekomen, maar met de huidige toestand is het niet de vraag óf er ooit een uitbraak komt, maar wanneer, en hoeveel invloed deze zal hebben op de natuur, de agrarische en economische wereld, en in de portemonnee van zowel de ondernemer als de consument.

Door Kasper Paulsen, 2025.

Te kort en te ver uitschieten

In veel gevallen helpt gecontroleerde jacht om de populatie van bepaalde dieren in balans te houden, wat essentieel is voor het behoud van de biodiversiteit. Zonder natuurlijke roofdieren of een gereguleerde jacht kan de populatie van bepaalde diersoorten, zoals herten, overmatig toenemen. Dit kan leiden tot schade aan vegetatie, bodemstructuur en andere delen van het ecosysteem, wat op de lange termijn negatieve effecten kan hebben voor andere diersoorten en de algehele gezondheid van de leefomgeving.

Alleen ben ik tot het probleem gekomen dat het stellen van eisen door de bevolking het handhaven van wildbeheer een lastige combinatie maakt door de lopende aanklachten en rechtszaken. In een democratisch en vrij land heeft men het recht op een vrije mening, maar naast de gerechtelijke kosten, de vele meningen en mensen die beweren expert te zijn, worden zaken zeer complex. Zo heb je biologen die beweren dat de natuur geheel de vrije hand moet krijgen binnen Nederland, maar zich niet realiseren dat de natuur zelf en de menselijke samenleving elkaar beïnvloeden. Zulke politici en biologen, die anti-natuurbeheer zijn, lijken zich niet te beseffen dat mens en natuur elkaar niet volledig kunnen ontkoppelen. Naast dat een veranderende flora een risico kan vormen, kan de fauna ook een risico vormen voor onze waterveiligheid. Dieren, zoals de vos, graven holen die onze veiligheid voor het water kunnen beschadigen.

Indien we luisteren naar zulke politici en biologen, die weer door andere politici en biologen worden bestreden, zal de natuur zeker de vrije hand krijgen. De erkende natuurgebieden, agrarische gebieden en woongebieden van Nederland zullen dan ophouden te bestaan en functioneren als een onderlopende kwelder, waarin de flora en fauna waar Nederland nu rijk aan is, niet zal overleven.

Hoe onwetend de Nederlander over de natuur is, blijkt ook vaak uit het feit dat men niet op de hoogte is van de functies en doelen van de jacht. Gezien een aantal mensen al na de eerste zin afhaken, en niet iedereen de kennis hoeft te hebben als men daar geen interesse in heeft, vind ik dat ze ook niet moeten zeuren of zeiken over het gaande beleid van organisaties die het ecosysteem beheren.

Zo heeft een organisatie een aanklacht ingediend tegen Staatsbosbeheer wegens dierenmishandeling. Dit ging om Konikpaarden uit een fokprogramma in het Oostvaarderveld die daar moesten grazen. De reden van mishandeling zou zijn toegeschreven aan een plant die daar als onkruid is gaan woekeren en de grazers zou prikken. Door de veroordeling van het College van Beroep voor het bedrijfsleven moesten de paarden worden verplaatst. Vanwege het gebrek aan mogelijkheden werd de helft van de kudde geslacht, en het lot van de rest van de kudde is onzeker doordat ze in de winter niet in het drassige Lauwersmeergebied kunnen verblijven.

Ook politiek ben ik, helaas, weinig te spreken. In plaats van nijdig opnieuw een artikel te moeten schrijven in de vorm van een aanklacht over natuurbehoud en volksgezondheid, had ik liever in de polders en velden willen staan om de vos een halt toe te roepen en zo het uitdunnen van de rode-lijstdieren tegen te gaan. Ik doe mijn uiterste best om deze bedreigde diersoorten te beschermen, net zoals ik onze waterwerken wil veiligstellen. Geef gewoon vrijstelling om deze stukken roofwild te beheren en niet, zoals sommigen doen, hen te vertroetelen als een “hond”.

Een positieve zet vanuit de Europese politiek is dat we langzaam groen licht krijgen om de wolvenstand te mogen beheren binnen Europa. Alleen is er een ander probleemdier, een uitheemse soort (een dier dat niet van oorsprong voorkomt), die door de landelijke media buiten wordt gehouden en door enkele natuurorganisaties foutief “wolf” of “vos” wordt genoemd: de goudjakhals.

Ondanks dat de goudjakhals tot de exoten wordt gerekend en daardoor technisch gezien op de afschotlijst mag komen te staan, kan deze “nieuwe” holengraver, die van oorsprong uit Klein-Azië komt, bij foutief beheer en verspreiding, in combinatie met vossen, wolven en onze andere exoot, wasberen, ziektes zoals rabiës overbrengen op honden, katten en mensen. Mede door dit risico is het aannemelijk dat het risico op een nieuwe hondsdolheidsuitbraak in Nederland, zoals in 1988, weer mogelijk is. Ook het risico op menselijke besmetting, zoals in 1962, is dan niet uitgesloten. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu geeft aan dat direct contact een risico is, maar besmetting door middel van (achtergelaten) lichaamsvochten wordt eveneens niet uitgesloten. Volgens de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit is het alleen mogelijk om vast te stellen of een dier rabiës heeft als het lange tijd in quarantaine is geweest en het ziekteverloop kan worden bekeken, of als het dier wordt gedood en geen direct risico meer vormt voor verspreiding.

Het kromme binnen onze wetgeving is ook dat het nemen van preventiemaatregelen ons snel als misdadiger bestempelt. Een simpele doorloopval plaatsen in een schuur of stal, waar een nacht ervoor een marter of ander beschermd roofdier bijna de hele sectie heeft afgemaakt, om de overlevende dieren te beschermen, stelt dierenhouders en boeren al snel voor een dilemma. Bij verlinking, controle of betrapping kan dat resulteren in een veroordeling voor stropen en dierenmishandeling – niet gericht op de gehouden dieren, maar op de marter. Binnen de wettelijke kaders kan je voor stropen een strafblad krijgen, tot drie jaar celstraf en een geldboete van 22.500 euro worden veroordeeld. Daarbij hebben we nog niet gesproken over slachtoffers van Japanse geparkeerde auto’s (door visolie) en dat de isolatie van verduurzaamde woningen als nestelplaatsen worden benut!

Net als bij het vangen en vervoeren van paling (wat ook strafbaar is en waarvoor dezelfde straffen voor stropen gelden) lijkt het mij billijk dat er binnen de wet een grijs gebied komt waarin niemand veroordeeld hoeft te worden als men ongewild in de situatie beland. Inmiddels is de wetgeving rondom natuurbeheer strenger ingedeeld en toegepast dan die voor geweldpleging.

Ondanks de vraag of het haalbaar is, hoop ik dat we een toekomst tegemoet gaan waarin de nodeloze rechtszaken en wetgevingen niet worden uitgevoerd en worden gewijzigd (waarbij de echte stroper veroordeeld kan blijven worden), natuurbeheer vooral op de Wildbeheereenheden en Faunabeheereenheden rusten, en waarin beleid wordt gevoerd om de natuur goed te beheren. Ook hoop ik dat de middelen worden toegepast waarmee ongewenste dieren kunnen worden geselecteerd en dat een ziektebestrijdingsprogramma paraat staat. We mogen hopen dat hondsdolheid niet opnieuw een epidemie zal vormen. Om dit te voorkomen, dienen we deze nieuwe risico’s tot de kiem toe te smoren.

Kasper Paulsen, 2024

Back-upopties zijn van levensbelang

Door: K.M. Paulsen, 2024

Vanaf augustus dit jaar zijn we officieel sceptischer geworden over de technologieën om ons heen. Bij de officiële ministervergaderingen is het nu verplicht dat de telefoon achter slot en grendel gaat.[1] Het beleid dat al bij vergaderingen met gevoelige informatie in ambassades en consulaten wordt toegepast, wordt nu eindelijk ook in de landelijke politiek doorgevoerd.

In de maand van vakantie en bezinning, voordat de telefoons van scholieren op scholen in kluisjes en telefoontassen moeten worden opgeborgen, heeft de elektronische technologie opnieuw laten zien dat het de achilleshiel van onze samenleving is en niet alleen ons land, maar ook de wereld kan ontwrichten. In juli zagen we al dat de hele wereld door één verkeerde update in chaos kan verkeren: onzekerheden, lange rijen, oncontroleerbare identiteiten en onbruikbare systemen.[2]

De storing in augustus toonde wederom aan dat we ons niet volledig op digitale producten moeten vertrouwen.[3] Naar mijn mening moeten we digitale systemen als hulpmiddel en ondersteuning gebruiken, niet als voornaamste middel. Bovendien is het, in het geval van belangrijke gegevens die steeds vaker digitaal worden opgeslagen, verstandig om ook een papieren kopie of origineel te hebben.

Nederland ligt grotendeels onder zeeniveau en we hebben als land een uniek bestuursorgaan ontwikkeld dat zich specifiek bezighoudt met ons grootste natuurlijke risico: water. Er worden voortdurend nieuwe sluizen, dammen en versperringen gebouwd en afgravingen gedaan. Maar in het verre verleden hebben we veel overstromingen gehad door slecht onderhoud en verkeerde keuzes. Naast de noodzaak om ons aan te passen aan klimaatverandering, heeft het dijkensysteem in het algemeen ook een back-up. De “waker”, “slaper” en soms de “dromer” fungeren als vangnet: als de voorste dijk het begeeft, kan de volgende als vertraging dienen of de functie overnemen. Nu de digitale wereld steeds meer op de voorgrond treedt, stel ik voor om papieren documenten als back-up te blijven hanteren en onderhouden.

Begin september vond er in het Rijnmondgebied een grote stroomstoring plaats, waardoor naast 11 duizend huishoudens ook metrolijnen, goederentreinen, chemische fabrieken en zendmasten stilvielen of niet naar behoren functioneerden.[4] In het westen van de regio Rijnmond werd pijnlijk duidelijk dat, wanneer technologie uitvalt, niets meer werkt en het licht aan het eind van de tunnel letterlijk alleen daglicht is. Door het uitvallen van de masten was het verzenden van een NL-alert moeilijk of zelfs onmogelijk.[5] Er zijn serieuze vragen gerezen over onze kwetsbaarheid en veiligheid: zijn we bestand tegen sabotage? En kunnen we ons redden als de brandstof, batterijen en accu’s opraken? Een luchtalarm, dat 72 uur op een batterij kan functioneren, blijkt nuttiger te zijn dan een sms-bericht in geval van een storing.

In de landen om ons heen bestaan er scenario’s voor evacuaties en noodsituaties. In Japan leren basisschoolleerlingen al vroeg om onder tafels te schuilen bij een aardbeving en hogerop te vluchten bij een tsunamiwaarschuwing.[6] In de Verenigde Staten worden leerlingen in “Tornado Alley” voorbereid op tornado’s, en helaas krijgen Amerikanen ook steeds vaker evacuatie- of schuiloefeningen in geval van een schietpartij op school.[7] Hier in Nederland kunnen we ons prijzen dat we over het algemeen brandoefeningen hebben, maar het helpt niet veel als er een andere ramp gebeurt. We weten dan vaak niet wat we moeten doen en vervallen in chaos.

Het risico van chaos en onwetendheid vergroot de kans op “schijnveiligheid”. Tijdens mijn middelbare schoolperiode, toen de golf van aanslagen door Islamitische Staat door Europa ging, bedacht ik dat zelfs een brandoefening of een “per ongeluk” afgaand alarm een risico kan inhouden. Niemand leek te bedenken dat zo’n moment ideaal zou kunnen zijn voor het veroorzaken van chaos; bij een samengestroomde massa kan dit een uitgelezen kans voor een aanslagpleger zijn. Dit idee van risico werd waarschijnlijk mij ingegeven door de aanslag op het eiland Utøya in 2011, waar de als politieagent verklede Anders Breivik zijn gruweldaad pleegde. Nadat hij vanwege een aanslag in Oslo jongeren bijeen had geroepen om ze “op de hoogte” te brengen van de gebeurtenissen aldaar, begon hij om zich heen te schieten.[8] Een gebeurtenis die nog lang in de media zou blijven naklinken en een inspiratiebron voor andere aanslag(pogingen) kan worden geacht.

Persoonlijk ben ik voorstander van een zogenoemde back-upmaatschappij, waarin we gecontroleerd kunnen terugvallen op oudere systemen en iedereen weet wat er moet gebeuren bij natuurlijke of menselijke dreiging(en). Of het nu gaat om overstromingsgevaar, stroomuitval, een aanslag of een onverwachte oorlogssituatie: ons land zou al door het onverwachte in verwarring kunnen raken. Een verstoring van onze systemen, bewust of onbewust, zou ons nog kwetsbaarder maken. Het is niet voor niets dat men in de oudheid al zei: Si vis pacem, para bellum (Als je vrede wilt, bereid je dan voor op oorlog). Kennis, inzicht, (preventieve) voorbereiding en gerichte toepassing kunnen de factoren zijn die ons op tijd waarschuwen en ons helpen onvoorziene gevaren en risico’s te verkleinen, wat uiteindelijk onze veiligheid kan garanderen.

In een algemeen rapport van de Europese Commissie van 30 oktober wordt opgeroepen om als bevolking zowel burgerlijk als militair voorbereid te zijn op veiligheidsrisico’s…[9]

[1] https://nos.nl/artikel/2534184-telefoons-niet-meer-welkom-bij-ministerraad-om-veiligheidsredenen

[2] https://www.ncsc.nl/actueel/nieuws/2024/juli/19/wereldwijde-storing

[3] https://www.binnenlandsbestuur.nl/digitaal/ook-gemeenten-ondervinden-gevolgen-storing; https://nos.nl/artikel/2534851-systemen-bij-overheidsdiensten-plat-door-storing-bij-ministerie-van-defensie

[4] https://www.rijnmond.nl/nieuws/1885664/grote-stroomstoring-trof-11000-huizen-chemiereuzen-europoort-en-de-metro

[5] https://www.rijnmond.nl/nieuws/1885725/mobiele-telefoons-hadden-geen-bereik-meer-door-stroomstoring-nl-alert-verstuurd

[6] https://web-japan.org/kidsweb/cool/20/202011_disaster-prevention-education_en.html

[7] https://ed-spaces.com/stories/braving-the-storm-shelter-guide-for-schools/; https://everytownresearch.org/report/the-impact-of-active-shooter-drills-in-schools/

[8] https://www.nrk.no/buskerud/flere-drept-i-skyting-pa-utoya-1.7723132

[9] https://nos.nl/artikel/2542643-overheden-en-burgers-eu-moeten-zich-beter-voorbereiden-op-noodsituaties

Te kort en te ver uitschieten

Het kromme binnen onze wetgeving is ook dat het nemen van preventiemaatregelen ons snel als misdadiger bestempelt. Een simpele doorloopval plaatsen in een duivenschuur, waar een nacht ervoor een marter bijna de hele sectie heeft afgemaakt, om de overlevende dieren te beschermen, stelt je al snel voor een dilemma. Dit kan resulteren in een veroordeling voor stropen en dierenmishandeling – niet gericht op de duiven, maar op de marter. Binnen de wettelijke kaders kan je voor stropen een strafblad krijgen, tot drie jaar celstraf en een geldboete van 22.500 euro.

Net als bij het vangen en vervoeren van paling (wat ook strafbaar is en waarvoor dezelfde straffen voor stropen gelden) lijkt het mij billijk dat er binnen de wet een grijs gebied komt waarin niemand veroordeeld hoeft te worden. Inmiddels is de wetgeving rondom natuurbeheer strenger ingedeeld en toegepast dan die voor geweldpleging.

Ondanks de vraag of het haalbaar is, hoop ik dat we een toekomst tegemoet gaan waarin de nodeloze rechtszaken en wetgevingen niet worden uitgevoerd en worden gewijzigd (waarbij de echte stroper veroordeeld kan blijven worden), natuurbeheer vooral op de Wildbeheereenheden en Faunabeheereenheden rust, en waarin beleid wordt gevoerd om de natuur goed te beheren. Ook hoop ik dat de middelen worden toegepast waarmee ongewenste dieren kunnen worden geselecteerd en dat een ziektebestrijdingsprogramma paraat staat. We mogen hopen dat hondsdolheid niet opnieuw een epidemie zal vormen. Om dit te voorkomen, dienen we deze nieuwe risico’s tot de kiem toe te smoren.

Kasper Paulen, 2024.

Tatasteel gebed zonder eind waarbij ellende terugvloeit naar de burger

‘Met ons duurzame staal verbeteren we de manier waarop mensen in de hele wereld werken, leven en bewegen’, prijkt er aan de onderkant van de website van de in IJmuiden gevestigde staalfabrikant. Deze tekst lijkt echter meer een façade te zijn dan een daadwerkelijke belofte. Voor het bedrijf is het dit jaar erop of eronder.[1]

In 2024 kleurden de cijfers voor Tata Steel opnieuw diep rood. Het bedrijf moet ruim zestig miljoen euro gaan bezuinigen. De Europese staalmarkt is zwak, terwijl de import van goedkoop Chinees staal en hoge grondstof- en energieprijzen de druk verder verhogen.[2] Ondanks deze financiële klappen dreigt het bedrijf om een hele andere reden te verdwijnen. Het lapt de milieuvervuiling van de omliggende gebieden en de daarmee gepaarde gezondheidsschade voor omwonenden namelijk volledig aan zijn laars. Deze schade is al sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw bekend, maar werd pas vorig jaar door feitelijk onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) helder aangetoond.[3] Met deze conclusie zou ieder weldenkend mens denken dat Tata Steel een keer wat zou doen aan zijn enorme schadelijke emissies naar de omgeving, die het risico op het krijgen van kanker en andere ziekten vergroten.[4] Het bedrijf trekt zich hier echter niets van aan en is daardoor al lang verwikkeld in een juridisch steekspel, waarbij de slotsom uiteindelijk faillissement zal betekenen en werknemers en omwonenden het nakijken zullen hebben.[5] Hier bovenop komt een andere klap die het bedrijf zal moeten verwerken. De toezichthouder heeft namelijk een ultimatum gesteld, waarbij dwangsommen tot 27 miljoen euro kunnen worden opgelegd, als schadelijke emissie richting de omgeving niet wordt teruggebracht. Daarmee is Tata Steel een nog grotere lege huls geworden dan dat het al was. Financiële tegenvallers kunnen op geen enkele wijze worden opgevangen, en milieuproblematiek wordt afgeschoven op anderen. Alle reddingspogingen ten spijt.[6]

Om toch de enorme kostenposten te kunnen financieren, is Tata van plan om de belastingbetaler te laten opdraaien. Daarvoor kloppen zij aan bij minister Hermans (VVD) van Klimaat en Groene Groei. Het gaat daarbij om een bedrag van ruim een miljard euro, dat door de overheid moet worden opgebracht. Hiermee kunnen de schadelijke grondstoffenvelden van de fabriek een overkapping krijgen, die ervoor moet zorgen dat uitstoot naar de omgeving wordt beperkt. Deze kosten lijken echter door het bedrijf flink te zijn verhoogd en vallen waarschijnlijk een stuk lager uit.[7] Om alsnog deze bedragen te kunnen ontvangen lijkt Tata Steel de politiek te chanteren door voor te sorteren op een sluiting, waarbij enige redding nog is dat het bedrijf in handen komt van de overheid. Een idee dat steeds vaker vanuit verschillende kanalen wordt geopperd.[8] Dit adagium is echter de grootste fout die de overheid kan maken, omdat Tata Steel haar kan gebruiken als een ongebreidelde geldstroom waarvoor de belastingbetaler zal moeten opdraaien. Dat blijkt onder andere uit een uitgelekte sheet van het bedrijf zelf waaruit op te maken valt voor welke kosten we vermoedelijk komen te staan:

Tata Steel schat dat de “benodigde publieke uitgaven” zullen variëren van “zal hoge compensatie vragen” tot “~€3 tot 4 miljard voor uitkoop, max ~12 miljard voor sanering, en ~€1 miljard voor sociaal plan vs baten uit eventuele nieuwe toepassing”. Dit zijn absurde bedragen. Het kan niet zo zijn dat een hele samenleving miljarden moet ophoesten om falend en laks bedrijfsbeleid te corrigeren. Bovendien getuigt het van onverantwoordelijkheid en immoraliteit om als bedrijf zo’n houding richting de samenleving aan te nemen.

Begrijp ons niet verkeerd: de transitie naar een duurzame, gezonde samenleving is een gezamenlijke inspanning, maar dit moet wel op een verantwoorde manier gebeuren. Subsidies in Tata Steel voor verduurzaming zullen een complete gok zijn, omdat de effecten ervan nog totaal onbekend zijn en de plannen nog niet berekend zijn op de toekomst [9]. De politiek houdt zichzelf hiermee voor de gek en komt voor de kostenposten van een zinkend schip te staan dat via staatswege zal moeten worden gefinancierd. Het is een illusie om te denken dat het bedrijf een rendabele vergroening zal doormaken die de tand des tijds zal doorstaan.

De situatie rondom Tata Steel laat zien dat de duurzame belofte van het bedrijf niet meer is dan een façade. Ondanks jarenlange financiële verliezen, een zwakke Europese staalmarkt en stijgende kosten door goedkope import en dure grondstoffen, blijft het bedrijf ook op milieugebied ernstig in gebreke. De gezondheidsschade voor omwonenden door schadelijke emissies is inmiddels onmiskenbaar aangetoond, maar Tata Steel lijkt dit probleem te negeren, wat leidt tot juridische conflicten en mogelijke faillissement risico’s.

Daarnaast probeert het bedrijf de overheid financieel onder druk te zetten door miljarden aan belastinggeld te eisen voor milieumaatregelen, terwijl het maar de vraag is of deze investeringen daadwerkelijk effectief zijn. Het vooruitzicht dat de overheid het bedrijf zou overnemen, betekent enkel dat de belastingbetaler opdraait voor een onderneming die zowel economisch als ecologisch op instorten staat. Tata Steel belichaamt een zinkend schip, waarbij elke poging tot redding een dure gok lijkt zonder garantie op succes.

[1] https://fd.nl/bedrijfsleven/1541374/voor-tata-steel-is-2025-een-beslissend-jaar#:~:text=Tata%20Steel%20staat%20in%202025,druk%20op%20toekomst%

[2] https://www.vraagenaanbod.nl/tata-steel-zet-in-op-extra-bezuinigingen-voor-toekomstbestendigheid/

[3] https://www.nrc.nl/nieuws/2023/09/22/rivm-omwonenden-tata-steel-hebben-grotere-kans-op-longkanker-en-een-lagere-levensverwachting-a4175201

[4] https://mobilisation.nl/assets/foundation-6/media/Emissies_Finaal.pdf

[5] https://waterstoftoepassingen.nl/is-tata-steel-ijmuiden-ten-dode-opgeschreven/

[6] https://havenstadijpoort.nl/

[7] https://www.nu.nl/klimaat/6331266/enorme-grondstoffenhal-tata-steel-gaat-miljard-kosten-moeten-ze-zelf-betalen.html

[8] https://www.bnnvara.nl/joop/artikelen/de-nederlandse-staat-moet-mede-eigenaar-worden-van-tata-steel, https://wnl.tv/2024/12/09/moet-de-overheid-tata-steel-redden-strategische-fabriek-binnen-je-grenzen, https://www.nporadio1.nl/nieuws/stand-nl/aefb3f3c-abb8-455e-8c71-017d377bfb5a/stand-nl-de-overheid-moet-tata-steel-redden

[9] https://www.nporadio1.nl/fragmenten/nieuwsweekend/9d47e176-9304-4d6d-a5f3-c081640615cb/2024-10-19-miljard-voor-tata-steel-is-weggegooid-geld-en-andere-zinloze-subsidies

Auteurs: Daan van Voorst, Wout Trox.

Trump boven de wet?

Een historische uitspraak van de conservatieve meerderheid van het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft Donald Trump meer gegeven dan hij had gevraagd. Deze week verwierp het hof een uitspraak van een lager gerechtshof over de ‘immuniteit’ van een president voor handelingen binnen zijn constitutionele takenpakket. Met een meerderheid van 6 tegen 3 rechters werd de president brede immuniteit toegekend voor strafbare feiten tijdens officiële taken. Dit is een klap voor de federale rechtstaat, gebaseerd op principes van aansprakelijkheid en gelimiteerde autoriteit.

Presidentiële Immuniteit

Immuniteit is essentieel voor het functioneren van overheidsposten. Als een president aansprakelijk is voor elke wetsovertreding tijdens het uitvoeren van zijn taken, zou dit beslissingen vertragen en blokkeren. Obama kon bijvoorbeeld niet vervolgd worden voor het uitschakelen van Osama Bin Laden via ‘Seal Team Six’, een moeilijke maar noodzakelijke beslissing. Immuniteit geldt echter niet voor persoonlijke daden van de president, en hier ontstaat het probleem dat de conservatieven van het Hooggerechtshof hebben gecreëerd.

Het hof oordeelde dat niet alleen handelingen binnen de constitutionele sfeer immuniteit genieten, maar ook handelingen in de buitengrenzen van die sfeer, mits ze via officiële kanalen gebeuren. Dit betekent dat zolang de president crimineel handelt via officiële paden, hij immuniteit geniet. De test of immuniteit geldt is ook niet meer of het vervolgen van de misdaad een groter publiek belang dient dan de president zijn werk laten doen. De vraag is nu of het vervolgen van het straffeit aantoonbaar de president niet in de weg zal zitten van de uitvoering van zijn taken. Ook kan het motief van de president niet meegenomen worden in de overweging of een daad officieel is of niet. Dit gaat verder dan waar Trump’s advocaten om vroegen, namelijk dat de president eerst succesvol uit zijn positie gezet moet worden via ‘impeachment’ voordat een strafrechtelijk proces kan volgen.

Implicaties van de Rechtsregel

Wat betekent dit voor Trump en het presidentiële ambt in het algemeen? Het schrikbeeld van een president die de middelen van de uitvoerende macht gebruikt om politieke opponenten uit de weg te ruimen, is niet vergezocht. Stel je voor dat Biden tegen CIA-hoofd Joseph Burns zou zeggen Trump te laten omleggen. Dit zou presumptieve immuniteit genieten omdat het een officiële daad van de president is. Zelfs als het bevel tot moord geen immuniteit geniet, kan geen handeling binnen het presidentiële ambt als bewijs voor het onderliggende strafbare feit worden gebruikt. Of het echt zo extreem kan uitlopen, is nog maar de vraag, maar de huidige ‘aanname van immuniteit’ laat ruimte voor dergelijke scenario’s.

Watergate Gedachte-Experiment

Presidentiële immuniteit komt niet rechtstreeks uit de grondwet, maar uit de zaak ‘Nixon v. Fitzgerald’, waarin de president civielrechtelijke immuniteit geniet voor ambtshandelingen. Kijken naar eerdere en lopende rechtszaken zien we de voordelen van de nieuwe uitspraak voor Trump. Zolang een president maar officieel handelt, kan er een beroep gedaan worden op immuniteit. Zoals de uitspraak nu staat, zou je kunnen beargumenteren dat Nixon niets verkeerd had gedaan in het Watergate-schandaal als hij maar aan zijn ambt gelieerde mensen had ingezet.

Trump’s Lopende Rechtszaken

Wat Trump’s huidige rechtszaken betreft, is het twijfelachtig of er nog iets van komt mocht de uitspraak van het Hooggerechtshof overeind blijven staan. Bepaalde handelingen van Trump rondom de Capitoolbestorming kunnen niet meer vervolgd worden vanwege de brede immuniteit. Verklaringen bij het januari 6 comité van het Huis van Afgevaardigden tonen aan dat Trump druk uitoefende op het Departement van Justitie om de 2020 verkiezingen niet te erkennen. Deze gesprekken kunnen nu niet meer tegen Trump worden gebruikt.

Met een breed gehanteerde vorm van immuniteit is het onzeker of de ‘fake elector scheme’ van Trump nog vervolgd kan worden. Bij deze list probeerde Trump een valse groep kiesmannen een lijst met neptoezeggingen te laten certificeren. Ook dit alles zou immuniteit genieten, waardoor de zaak tegen Trump inzake de Capitoolbestorming uiteenvalt.

Ook zaken waar al uitspraken over gedaan zijn, zoals de New York-zaak tegen Trump, zijn potentieel niet veilig en kunnen op den duur worden teruggedraaid. Hoe de scheiding tussen persoonlijk en presidentieel ingevuld gaat worden in toekomstige toepassingen van de jurisprudentie, is nog de vraag, maar vooralsnog heeft deze uitspraak een grote klap gegeven aan de integriteit van het presidentiële ambt.

De Verenigde Staten zijn gebouwd op het idee dat wetten het land regeren, niet personen. Trump heeft tijdens zijn presidentschap geprobeerd dit te veranderen door rechters te nomineren die in hun interpretatie van de grondwet weinig aansprakelijkheid aan de president toekennen. Het is geen verrassing dat Trump op zijn eigen medianetwerk ‘Truth Social’ deze uitspraak een grote overwinning noemde. Hij is een stap dichterbij om vrijgepleit te worden van zijn verschillende rechtszaken en om, mocht hij de verkiezingen winnen, een presidentschap te claimen dat unitair is in plaats van gescheiden en waar hij niet gecontroleerd kan worden door de wetgevende en rechtsprekende macht.

Jesse Jacobs

Iedereen moet vegetarisch worden

Het leven in een razendsnel veranderende wereld, waarin klimaat verantwoordelijkheid steeds meer centraal komt te staan, brengt de nodige veranderingen met zich mee. Waarin het keer op keer duidelijk wordt gemaakt wat de impact van de vlees- en vee-industrie op het klimaat heeft. Niet te min de impact die dit heeft op de miljarden onschuldige dieren die door de vleesmolen worden geworven.

De impact van de vleesproductie op ons milieu is ontzettend. De bezette landbouwgrond om veevoer te verbouwen, de uitstoot van broeikasgassen die de klimaatverandering versnelt en de vervuiling van ons water als gevolg van de veeteelt zijn ernstige zorgen. Als we onze planeet willen beschermen voor toekomstige generaties, moeten we de consumptie van dierlijke producten stoppen. De ecologische voetafdruk van vegetarische voeding is aanzienlijk kleiner, en dit is een kans die we niet mogen laten liggen.
Het is wel bekend dat de impact van de vleesproductie op het milieu immens is, het draagt 14.5% (wereldwijd) van de broeikasgasemissies bij en verbruikt veel water. Om een kilo rundvlees te produceren komt al snel 15.000 liter kijken, gebonden met de uitstoot van chemicaliën en mest kan dit leiden tot watervervuiling. Intensieve landbouwpraktijken, waaronder ook de veeteelt, dragen aanzienlijk bij aan het dramatisch verlies van biodiversiteitsverlies en habitatvernietiging. Het blijven eten van vlees is niet langer verklaarbaar met onze kennis en bewustwording van de gevolgen die dit heeft op het milieu. Het is onbegrijpelijk dat in een tijdperk waarin de gevolgen van klimaatverandering steeds maar duidelijker worden, mensen zich blijven vasthouden aan hun dieet dat bijdraagt aan deze problemen, die wij allen nu meemaken. De keuze voor vegetarische of plantaardige voeding is niet alleen gezonder voor onze planeet, maar ook voor de individuele gezondheid. Het wordt eens tijd dat we deze discussie eens serieus gaan nemen en onze eetgewoonten veranderen en een begin maken aan het te verminderen van de impact die ons dieet heeft op het klimaat.

Iedere maand, week en dag wordt het onnodig lijden van miljarden dieren voortgezet, door de meedogenloze vleesindustrie. Waarbij dieren als puur een product middel worden gezien en ze op een brute wijze aan hun einde komen. Iets wat niet met pen valt te beschrijven, de omstandigheden in deze hallen zijn dier-, en voor de consument, mensonterend. Ze worden in te kleine ruimtes gepropt die meer weg hebben van supermarkt vakken dan iets dat voor het leven van een dier geschikt is. De wreedheid die zich in deze productiehallen laat afspelen, is van ongekende omvang. Het is voor mij onbegrijpelijk dat deze wreedheid kan worden geweerd terwijl mensen van een maaltijd genieten is in mijn mening onbegrijpelijk.

Dit is hét moment om te handelen, om onze gewoonten en opvattingen te herzien en om samen te werken aan een wereld waarin het eten van dieren een verouderd idee is. Het is een wereld waarin we kunnen zorgen voor dieren, onze planeet en onszelf, zonder concessies te doen aan smaak of voedingswaarde. Laten we deze verandering aangaan en de weg effenen voor een vegetarische toekomst. Samen kunnen we een wereld creëren waarin het eten van dieren wordt vervangen door een ethischer en duurzamer alternatief, dat recht doet aan onze waarden en ons streven naar een betere toekomst voor alle levende wezens.

Vlees is een bron van voedingsstoffen, zoals ijzer, vitamines, hoogwaardige eiwitten en heeft het een grote rol gespeeld als voeding voor de mensheid gedurende duizend jaar. Ook het voortzetten van de vleesindustrie wordt als essentieel gezien om de voedingsbehoeften van de wereldbevolking te bevorderen, daarbij met name diverse gebieden waar vlees een belangrijke voedingsbron is. Een ander populair arrangement is dat de vleesindustrie werkgelegenheid biedt voor veel mensen over de hele wereld en dat het zorgt voor economische groei in deze gebieden.
Ondanks dat vlees verscheidene voedingsstoffen bevat, zijn er verschillende alternatieven die een vergelijkbare voedingswaarde kunnen bieden, zonder de nadelige milieu-impact met zich mee te brengen. Plantaardige eiwitbronnen zoals, noten en linzen bevatten veel eiwitten en weinig verzadigd vet. Het stoppen van de vleesconsumptie en het doorzetten van diervriendelijke en bovendien duurzame landbouwpraktijken zal een druk op het milieu verminderen. Het vlees vervangen zal geen lastige klus worden, op dit moment bestaan er genoeg alternatieven om aan iedereen tegemoet te komen en worden er nieuwe technologieën uitgevonden zoals kweekvlees. Met een stijgende vraag naar een beter alternatief, zal deze industrie ook groeien en zo het verloren werk opvangen, van gigantisch banenverlies hoeft er geen sprake te zijn. Deze keuzes zullen een diervriendelijker, gezonder en duurzamer alternatief voor vlees bieden, het is naar mijn mening mogelijk om te stoppen met het eten van vlees en verder te gaan met betere alternatieven.

Het blijft voor mij hoogst opmerkelijk dat in onze moderne tijd, waarin we streven naar hygiëne, gezondheid en technologische vooruitgang, het toch zeer ironisch is dat we geregeld dezelfde eetgewoonten hanteren als de mensen van de middeleeuwen. Niet in de tafelmanieren, maar waar het vandaan komt en hoe het wordt geproduceerd. Het blijft voor mij onbegrijpelijk dat deze praktijken, die zoveel impact hebben op het klimaat en het onafgebroken dierenleed, zo gemakkelijk worden goed gepraat aan de etenstafel. Het is hoog tijd dat we een doorslaggevende keuze maken en vleesproducten totaal van tafel halen.

Stephan van der Linden

De GOP primaries

Even een korte duiding op het eerste debat van de Republiekeinse primaries in de Verenigde Staten. Alhoewel Donald Trump om tactisch begrijpelijke redenen besloot zich afzijdig te houden, domineerde hij op twee manieren de “inhoud” van het debat. Niet alleen werd elke kandidaat gevraagd of men de voormalig president zou steunen, ook konden we zien hoe een tweede generatie Trumpist eruit ziet, in de persoon van Vivek Ramaswami. Hieronder een korte schets van de meest geslaagde optredens van dit debat.

Wie zich anno 2016/17 nog afvroeg wat voor type politici de Trump-beweging zou voortbrengen, hoeft niet verder te kijken dan Ramaswami. Zoals Chris Christie terecht opmerkte is de man niks als een chat GPT-bot die puur wordt geleid door het script ‘Donald Trump’s greatest hits’. In de eerste helft deed hij het goed door zich te onderscheiden van de andere kandidaten, alhoewel hij dit vooral deed door een nog grotere clown neer te zetten dan de concurrentie. Los van de feitelijke juistheid van zijn extreme standpunten rondom isolationisme en samenzweringen rond het bevooroordeelde rechtssysteem, slaagde hij er in elk geval in om zichzelf op de kaart te zetten. In de tweede helft van het debat was hij echter vooral de boksbal van Christie, Haley en Pence. Al met al heeft deze vreemde vogel zichzelf in ieder geval in de schijnwerpers gezet. En dat is dezer dagen al de helft van de strijd.

Ron DeSantis liet maar weer eens blijken dat de Biden-strategie in 2020, menselijk contact vermijden, hem ook wel past. Elke keer opnieuw als die man mediaal zijn mond roert of een scherpe comeback tracht te maken realiseer ik me weer dat deze kandidaat nooit president kan worden. President Calvin Coolidge, die een heel diner met belangrijke gezanten bijwoonde zonder meer dan twee woorden te zeggen had betere sociale vaardigheden dan deze DeSantis. Hij heeft uiteraard de wind mee vanwege zijn – in de ogen van de ‘MAGA crowd’ – succes in Florida, maar als het op armpje drukken tussen hem en Trump aankomt, laat laatstgenoemde bar weinig van hem over.

Chris Christie, Soprano-lookalike pur sang, en voormalig gouverneur van New Jersey, liet zich weer van zijn beste kant zien. Ondanks dat hij uitgeloeid werd door een groot gedeelte van het publiek, bleef hij onbewogen in zijn kritiek op Trump’s gedrag als president en viel hij Trump’s proxy Vivek stevig aan. Christie was ook in 2016 al een kamikazekandidaat met één strategie: “mijn campagne mag dan kansloos zijn, maar ik neem in elk geval één van jullie met me mee”. In 2016 was zijn slachtoffer Marco Rubio, misschien dat het dit keer Ramaswami of DeSantis wordt. Maar wat betreft zijn kansen moeten we sceptisch blijven, zeker omdat hij zich profileert als criticus van Donald Trump, en die laatste heeft nog altijd de partij stevig in zijn greep.

Een andere dynamische kandidaat was Nikki Haley, die vooral buitenlands beleid als haar meest profilerende kwaliteit koos. Naast gouverneur van South-Carolina was ze natuurlijk ook de vertegenwoordiger van de VS bij de Verenigde Naties. De ‘verschroeide aarde herstructureringen’ van buitenlandse zaken uit het Trump/Ramaswami kamp vallen slecht bij zulke foreign policy veteranen. Al helemaal wanneer het gepaard gaat met suggesties voor het terugdringen van steun voor Israel, wat zowel bij democraten als republikeinen een heikel puntje blijft. Het was dan ook niet raar dat Haley zich vooral richt op het rücksichtloos terugdringen van Amerikaanse militaire invloed in het buitenland zoals de isolationisten dat voorstaan. Het Trumpiaans isolationisme is enorm gestegen in populariteit over de afgelopen jaren, dus als we nog wat hoop willen houden voor conflicten zoals die in Oekraïne moeten we hopen dat stemmen zoals die van Haley de strijd winnen.

Dit soort debatten aan het begin van de primaries zijn doorgaans inhoudelijk niet zo interessant, al was het maar omdat alle kandidaten allemaal hun zegje mogen doen. Dat was ook nu het geval. Toch gaf dit debat een goed beeld van de huidige verdelingen in de grand old party. Vooral stuitend, maar niet verbazend, is de enorme voorzichtigheid waarmee de kandidaten olifant in de kamer Trump behandelen. Het laat zien dat de republikeinen de consequenties zullen moeten aanvaarden van het pact dat ze met de duivel gesloten hebben in 2016. Wat dat betreft kan ik weinig sympathie opbrengen voor de conservatieven van Amerika.

Jesse Jacobs

Hoofdredacteur DeJongeLiberaal 2023

De teerling is geworpen

Laat ik er niet omheen draaien. Ik heb er even serieus over getwijfeld, om mij kandidaat te stellen voor het leiderschap van de VVD. En om legitieme redenen dunkt mij.
Het is immers geen kattenpis om stelselmatig en op ronduit laakbare wijze gepasseerd te worden voor zo ongeveer elke relevante bestuurlijke functie die zich in dit land aandient. Mag die overgewaardeerde Omtzigt wel lopen miauwen dat hij zo sneu is, maar mijn ‘functie elders’ is al veel langer bestuurlijke usance binnen het politieke kartel dat ons land al zo lang in gijzeling houdt. En dit verzin ik niet waarde lezer. Dit is een onweerlegbaar feit! Hoe kan het anders bestaan dat iemand van mijn statuur, eruditie, bindend vermogen en bestuurlijk ponteneur, gedurende afgelopen anderhalf (!) decennium niet één maal werd gepolst om het door Rutte c.s. zo bezoedelde neoliberalisme het eerherstel te geven dat het verdient?

En denk nu niet dat men geen weet had van mijn professioneel bestaan en onvolprezen leidersprofiel. Daarvoor begaf ik mij te vaak en te pregnant in het publieke oog. Zo heb ik in De Jonge Liberaal – om onnavolgbare redenen een van de huisorganen van het liberale smaldeel – regelmatig en zonder meel in de mond mijn verfrissende visie gegeven op ‘s lands politieke reilen en zeilen. Altijd eerlijk, altijd genuanceerd en altijd ter zake doende. Maar ook binnen uw gelederen jonge liberalen, is de jaloerse angst voor mijn politieke omnipotentie volop voelbaar. Zo presteerde de bleke bitterbal die zich uw hoofdredacteur noemt het om mijn kandidatuur ‘weinig kansrijk’ te noemen, de snakker. En dat deed hij dan ook nog middels een laffe app, aan de rand van een zwembad, vanuit een vakantieoord ergens in Griekenland, niet ver van het buitenverblijf der Oranjes naar verluidt. Nou pleeg ik niet te wijken voor zwakzinnige zever van de eerste de beste bierbuik met aantoonbare hersenverweking, ongetwijfeld ook nog eens gehuld in slecht zittende lubberzwembroek met dubieus vrolijke opdruk. Integendeel, ik heb voor hetere vuren gestaan.

Maar laten wij uw tijd, en bovenal de mijne, niet verdoen aan gemakzuchtig gezwets van onbenullige souvlaki schrokkende charlatans, die door een volstrekt gebrek aan gewicht naar de redactionele oppervlakte van dit blaadje kwamen dobberen. Dat leidt slechts tot maagzuur en winderigheid. Terug naar des poedels kern. Wat de VVD, de Nederlanders, de Nederlanden en de Westerse wereld nu meer dan ooit nodig hebben is een innemend en inspirerend leider die een veelkleurige coalitie op de rails houdt, de Europese driftkikkers in de kruiwagen, de expansionistische dictators koest en de hoogbejaarde Amerikaanse presidenten bij de les. Daar, geachte lezer, is het zoeken naar.

Aangezien u mij kent als een evenwichtig en intelligent persoon, die nimmer over één nacht ijs zal gaan en die een gezonde afkeer koestert jegens narcistische borstklopperij, heb ik mij diepgaand de vraag gesteld of zich vanuit genoemd profiel betere kandidaten aandienen dan schrijver dezes. Ik moest deze vraag, ook na veelvuldig heroverwegen, echter in volle objectiviteit ontkennend beantwoorden. Daar helpt geen lief moedertje aan. Vandaar dat ik mij hierbij in vol altruïsme formeel bereid verklaar om de vluchtend premier, die dit ooit roemruchte polderland liet wegglijden tot de drassige paddenpoel, hedenochtend parlementair nog zo eloquent geschetst door geachte afgevaardigde Baudet, per direct op te volgen. Waarvan akte!

Alea lacta. De teerling is geworpen. Laat het verkiezingscircus een aanvang nemen. Liberalen van Nederland, recht de rug, vreest niet, hef het hoofd en weest gerust: Mr. Drs. Rupert van Riel kent zijn verantwoordelijkheid en is bereid de liberale kieslijst met onverdunde geestdrift en elan aan te voeren.

Mr. Drs. Rupert van Riel,
Liberaal in ruste

Donald Trump arraignment

Opnieuw verkeert de voormalig Amerikaanse president zich in een lastig juridisch parket. Waar het de vorige keer draaide om de zogeheten ‘’Mar-a-lago raid’’, waar Trump weigerde om geclassificeerde documenten over te dragen, draait het nu om een ouder en bekender verhaal; Stormy Daniels. Trump zijn ‘arraignment’ is inmiddels geweest, wat betekent dat de aanklachten zijn voorgelezen en een jury heeft daarvoor al beoordeeld heeft dat de zaak waardig is om vervolgd te worden. Een gedeelte van het onderzoek is dus ook al gedaan. Wat zijn de aanklachten precies? Kunnen we verwachten dat dit dan eindelijk een einde gaat maken aan de chaotische politieke carrière van Donald Trump, of is dit het zoveelste schandaal waarvan we weten dat zijn achterban er toch niks om gaat geven? De aanklacht, zoals hij nu staat, komt met een ambitieuze bewijslast aan de kant van de openbare aanklager en een rechtszaak die nergens naartoe gaat dient er alleen maar toe om Trump aanhangers te bevestigen in hun ideeën over de Amerikaanse bananenrepubliek. Om de kansen van de aanklager in te schatten, gaan we kijken naar de aanklachten zelf en wat voor bewijs nodig zou zijn voor een succesvolle veroordeling.

Donald Trump is inmiddels terug in Miami, wat betekent dat in bewaring gebracht worden niet noodzakelijk was voor de rechtbank van New York. Hij pleit zijn onschuld en claimed dat de 34 aanklachten deel uit maken van een heksenjacht. Van deze verzameling aan aanklachten, gaat de belangrijkste over het zwijggeld dat hij betaald heeft aan pornoster Stormy Daniels. Voormalig advocaat van Trump, Michael Cohen heeft al toegegeven in de rechtbank dat hij namens Trump deze betaling heeft gedaan. Naast dat dit problematisch is met betrekking tot de regels van de Federal Election Comitee, aangezien Trump hiermee een verhaal afkoopt om zijn campagne te beschermen, maar het afbetalen van het Stormy Daniels verhaal was ook onjuist opgegeven als een juridische uitgave. Dit betekent dat de verkiezingswet overtreden is in combinatie met een intentionele boekhoudingsfout.

Beide wetsoverschrijdingen zijn op zichzelf niet bijzonder zwaarwegend, de boekhoudingsfout is bijvoorbeeld een vorm van fraude van het laagste niveau en inmiddels ook al verjaart vanwege de statue of limitations. Het probleem begint wanner de ene overtreding gekoppeld kan worden aan de andere als een conspiracy, dit betekent dat het verkeerd opgeven van de uitgave gebruikt is met oogmerk op het overtreden van de verkiezingswet. Wat op zichzelf klasse A overtredingen waren, de laagste categorie in het Amerikaanse wetssysteem, kan een klasse E misdrijf worden als de aanklagers kunnen bewijzen dat het verkeerd opgeven van de uitgave bedoeld om een tweede misdaad te faciliteren, namelijk de overtreding van de verkiezingswet. Oftewel, we zouden een sprong maken van een relatief zwaarwegende overtreding naar een relatief licht misdrijf.

De openbare aanklagers van de staat New York hebben zich met deze specifieke aanklacht een lastige bewijslast op de hals gehaald. Het gaat in de formele zin eigenlijk al de mist in, geelt op het feit dat de aanklacht een federale misdaad is, aangezien alleen de federale rechter over het opgeven van uitgaves en campagne financiën gaat. Hierdoor kan het aanklagerskantoor in New York erop rekenen dat hun jurisdictie in twijfel getrokken worden.

Naast de materiële en formele feiten van de zaak, is er ook het meer sociale probleem van de schijn die deze zaak oplevert. De gemiddelde Trump aanhanger gelooft al dat de Verenigde Staten een bananenrepubliek is, die schijn wordt nog meer gevoed door de enorme vertraging die achter deze rechtszaak heeft gezeten. De feiten rondom Trump zijn betalingen en het verkeerd opgeven daarvan, zijn al een aantal jaren bekend, waardoor er een beeld gevormd zou kunnen worden van dat dit achtergehouden is om Trump zijn kandidaatstelling tegen te houden. Dat het een beetje vreemd is dat dit dan niet voor de 2020 verkiezingen naar voren gehaald is, dat zal de gemiddelde Trump NFT card carrying republikein worst wezen. In andere woorden, wat de publieke opinie betreft, staan de aanklagers in een vervaarlijke positie.

Terwijl ik dit schrijf is de beste man inmiddels ook veroordeeld, in een civiele rechtszaak, voor aanranding en smaad met betrekking tot schrijfster E. Jean Caroll. Natuurlijk is dit niet gerelateerd aan de eerder beschreven aanklacht, maar het blijkt maar weer dat als het om Donald Trump gaat, het vrijwel onmogelijk is om de actualiteit voor te blijven. Inmiddels hebben verscheidene grote namen binnen de GOP zich als tegenkandidaten opgesteld, gaan dergelijke aanklachten en convicties een belangrijke aanval op de oud-president vormen? We gaan het zien.

Jesse Jacobs

Hoofdredacteur DeJongeLiberaal 2022-23

Het papieren servet de dood van de tafelmanieren.

Hij was al bekent in de cafés, fastfoodzaken en barretjes, maar het papieren servet lijkt nu ook langzaam in te burgeren in de betere restaurants. U zult misschien denken wat is het probleem? Het punt is dat deze lappen van samengeklonterd houtpulp maken meer kapot dan U lief is. Het mooie linnen servet dat plaats heeft moeten maken voor zijn papieren vriend is niet de enige achteruitgang van de tafelmanieren. Waar voorheen het bestek netjes en opgepoetst op tafel werd gepresenteerd is de huidige gang van zaken dat het bestek en het servet in een papieren visitiekaartjeshouder wordt gepropt. Ook de voorheen mooi wit en gladgestreken tafelkleden zijn nu vervangen door placemats of zijn in hun geheel verdwenen. Kortom al het moois van de gedekte dinertafel verandert langzaam in papier of is überhaupt niet meer terug te vinden.

Maar deze nieuwe eettafelaankleding is nog niks vergeleken met het hernieuwde gedrag van de mensen die aan deze tafels zitten. Of nog beter gezegd het gebrek aan fatsoenlijke tafelmanieren. Het lijk alsof met het verdwijnen van het tafellinnen de mensheid alle tafeletiquette en bijbehorende manieren zijn verleerd. Als ik vandaag de dag in een restaurant om mij heen kijk, lijkt het als we terug zijn gezakt naar onze oermens achtige eetgewoonten. Je ziet mensen met hun handen en voeten eten en hun bestek aflikken. Afschuwelijk zijn ook de handen en armen die onder de tafel horen te verblijven. Zij worden vervangen door ellenbogen en telefoons die zich over de tafel bewegen alsof het een speeltafel voor kleuters betreft. Tegenwoordig lijkt een avond uit eten meer op een dagje dierentuin dan fijn dineren.

Waarom gedragen mensen zich zo in een restaurant? Ik dacht altijd, dat net als, ik iedereen bij de opvoeding, je ouders of desnoods je au pair de etiquette en gedragsmanieren van een goede heer of dame werd bijgebracht. Tot dat mij laatst verteld werd dat deze basis van beschaving niet bijgebracht wordt in alle niveaus van onze samenleving. Er zijn blijkbaar families waarbij de eetgewoontes zijn beperkt tot een beestachtige norm. Waar eten met enkel één vork en prakken de norm is. Nou zou men kunnen stellen dat in een liberaal en vrij land het iedereen vrij staat om te eten, zoals hij of zij dat wil. Ook als dat dat er uit ziet alsof het voedertijd is bij de varkens. Maar u zou ook kunnen stellen dat vrijheid ophoudt, waar die van een ander begint. Als bijvoorbeeld bij deze gewoonten, de etenslust en tot in zekere zin, de wil om te leven van de mensen om hen heen wordt ontnomen.

Ik pleit er dan ook voor om deze ongemanierde mensen weer terug te sturen naar de snackbars en vreetschuren waar zij thuishoren. In de hoop dat de beschaving en misschien ooit het linnen servet weer terug keert naar de dinertafel.

Yaram van Silfhout

De populisme naar incompetentie pijplijn

Gelukkig nieuwjaar beste liberalen, De Jonge Liberaal heeft ook dit jaar weer zin in het voortzetten van onze verslaggeving en het verdedigen van de liberale zaak. En wat is er nou een beter pleidooi voor de liberale democratie dan het constante falen van populistische bewegingen over de hele wereld. Kijkend naar het debacle in het Amerikaanse huis van afgevaardigden, kan ik alleen maar denken aan Fukuyama’s End of History, waar de modernistische filosoof uitlegt hoe het liberalisme de strijd van ideeën gewonnen heeft. Fukuyama heeft dan misschien iets te snel de overwinning van liberalisme verklaard, in de idealistische zin, maar in de wedstrijd van competentie laat liberalisme elke populistische beweging, links of rechts, ver achter zich. Wat zich nu afgespeeld heeft in de ene helft van het Amerikaanse congres is daar een duidelijk teken van.

Kevin McCarthy, nu eindelijk na vier dagen verkozen tot ‘speaker of the house’, heeft persoonlijk meegemaakt wat voor effect populisme heeft op de algemene competentie en professionaliteit van zijn collega ‘s. Zelfs de steun van de grote leider Donald Trump was niet genoeg om McCarthy te beschermen tegen de arrogantie en het gebrek aan fatsoen van zijn mede-republikeinen. Sterker nog, het werd op een gegeven moment zo schizofreen dat de tegenstanders van McCarthy, binnen de partij, Donald Trump zelf nomineerden als speaker of the house. Het was voor het eerst sinds honderd jaar dat een partij die de meerderheid had in het huis van afgevaardigden, meer dan één stemronde nodig had om hun kandidaat voor spreker verkozen te krijgen. Vijftien stemrondes waren nodig om Kevin McCarthy te verkiezen, niet omdat er een principieel verschil bestond op de Trump steunende kant van de Republikeinse afgevaardigden, maar enkel omdat figuren zoals Gaetz en Boebert betere posities in de commissies van het huis wouden. Deze onenigheid liep zo de spuigaten uit dat het bijna op handgemeen aankwam tussen McCarthy en Gaetz, een ‘bijna-confrontatie’ die niet onder deed voor de gemiddelde voetbalwedstrijd.

Los van hoe komisch de situatie geworden is, creëert de disfunctionaliteit van de Republikeinse kant van het huis van afgevaardigden ook bepaalde risico’s. Het huis van afgevaardigden heeft de taak om federale wetgeving te behandelen en om er over te stemmen, als een zogeheten ‘Bill’ door het huis komt, dan gaat het naar de senaat en vervolgens naar de president. Een zo’n belangrijke legislatieve actie is het verhogen van het schulden-plafond van de Amerikaanse schatkist. Dit jaar bereikt de ‘U.S. Treasury’ al de limiet van $31,4 triljoen, als deze bovengrens niet verhoogd wordt, dan kan dat het financiële armageddon van de Verenigde Staten betekenen. In de geschiedenis is het schulden-plafond wel vaker gebruikt voor politiek gekibbel over budget management, maar uiteindelijk is het altijd opgelost en werd het plafond verhoogt. Waar we nu echter mee zitten, is een Amerikaans huis waar de rechtervleugel verlamt lijkt, zowel qua ideologie als competentie, wat betekent dat we nu niet een eensgezind compromis uit die hoek mogen te verwachten. Het lijkt me sterk dat de democraten, die op het moment wat meer cohesie binnen de partij hebben, tegen het verhogen van het schuld-plafond zouden stemmen. Desalniettemin, baart het investeerders zorgen dat de toegenomen macht van de hardliners in de GOP, het lastiger zou kunnen maken om een compromis te bereiken.

Op het moment dat de ‘burn it all down’ types het overnemen, valt er niks meer te verwachten op het gebied van competentie of fatsoen. Zelfs de minst controversiële beslissingen worden ineens onzeker omdat alles een wapen is in de ogen van de populist. Als iemand die best een aantal van de republikeinse waarden deelt, zie ik het als een doodzonde dat de GOP zo gekaapt is door het opportunisme van rücksichtslose hardliners. Hét verkooppraatje van de Trump beweging was dat ze een ander type bestuurder zouden leveren dan de zogeheten carrière politici. Nu blijkt maar weer dat de niet-carrière politici net zozeer, als niet meer, gedreven worden door hebzucht en arrogantie als diegenen die ze als deel van het ‘moeras’ beschouwen. Misschien is het tijd om maar eens af te stappen van het hele anticarrière politici idee, zeker wanneer we juist mensen nodig hebben die hun taak als bestuurder serieus nemen.

Jesse Jacobs

Hoofdredacteur DeJongeLiberaal 2023

Met hulp van Hidde Smid

Trekker of Tractor?

Het is een vraag die geleerden en wetenschappers al sinds het ontstaan van de mens bezighoudt. Vele academici hebben zich er het hoofd over gebroken, uiteindelijk bleken ontdekkingen als straling, elektriciteit, zwaartekracht en zelfs het universum makkelijker dan de correcte benaming van het stalen ros wat eenzaam de akkers cultiveert om de mens te voeden. Afhankelijk van demografische factoren verschilt het nogal of er tractor of trekker wordt gezegd. Zo zie je in het Randstedelijk gebied dat men nog niet de middelen heeft om van het bestaan van een stalen landbouw ros af te weten. In deze gebieden bijvoorbeeld identificeert men, wanneer gevraagd naar het favoriete aardappelras, het ras als ‘astkokend’ of ‘zachtkokend’. Niet wetende dat er wereldwijd 4000 aardappelrassen bestaan, in plaats van twee uit de fabriek. Tot slot is men in Friesland zo onverstaanbaar dat ik die ook maar even oversla in mijn zoektocht naar het antwoord op het grootste vraagstuk; trekker of tractor?

Laten we ons eerst maar eens even verdiepen in de betekenis van beide woorden.

Als je het woord tractor intypt op google krijg je van Wikipedia de volgende betekenis; ‘Een tractor of trekker is een voertuig dat oorspronkelijk werd ontwikkeld voor gebruik in de landbouw ter vervanging van het paard, maar dat tegenwoordig ook voor andere doeleinden wordt gebruikt.’ Tegenwoordig wordt het inderdaad ook gebruikt als middel om regeringen op andere gedachten te brengen. Maar onder het mom van één bron is geen bron zoeken we verder in het woordenboek. Daar vinden we de betekenis als; ‘Gemotoriseerd voertuig voor het trekken van landbouwmachines, wagens enzovoorts = trekker’. Het woord tractor is afkomstig uit de Engelse taal, specifiek de Britse variant. In het Britse Engels betekent het woord tractor ook onomstotelijk een landbouwvoertuig als zijnde tractor. De Amerikanen hebben net als de Nederlanders natuurlijk een laag ontwikkelde taal, en noemen daarom een tractor in het Amerikaans iets wat grote trailers voorttrekt. Dit is een gelijke betekenis, zoals de Nederlanders het woord trekker gebruiken. Een trekker was vroeger niet veel meer dan een vrachtwagen. Kort door de bocht genomen is het woord trekker iets dat grote zaken voorttrekt en is een tractor een specifiek landbouwvoertuig dat zowel gebruikt kan worden om graan te oogsten als om het kaf van de koren te scheiden in Den Haag. Dus de juiste benaming zou zijn tractor, maar is dat wel zo?

Als je het woord tractor googelt krijg je als eerste een plaatje van een John Deere te zien, een Amerikaans tractormerk. Dat geeft de indruk dat wij tractor interpreteren als de Amerikanen wat, zoals ik heb eerder heb uitgelegd, hetzelfde is als een trekker in het Nederlands. Een verzamelnaam voor grote dingen trekken… Zoals vaker zet de Nederlandse taal, Nederlanders weg als een volk wat in grotten woont en een onderontwikkelde taal spreekt. De enige oplossing is dus een afschaffing van de Nederlandse taal en een volledige integratie van de Brits Engelse taal in Nederland als lingua franca. Op die manier kunnen we de correcte benaming gebruiken, namelijk tractor. Tot de tractoren Den Haag hiervan hebben overtuigd raad ik je aan, om versprekingen te voorkomen, je te wenden tot de taal van een land die wel aanzien, smaak, cultuur en een ontwikkelde taal heeft; Italië. En zij gebruiken het woord; Trattore.

Tom Boer

De Jonge Liberaal 2022

Meer aandacht voor straatintimidatie

‘’Hey, psst meisje, hoer, kech’’, of gevolgd worden als je in het donker naar huis loopt. Je vriendin bellen terwijl je ’s nachts naar huis fietst, of je hand op de alarmklop van de telefoon houden en vooral geen muziek in de oortjes hebben. Als vrouw in Groningen begin je dit steeds meer te merken, wat een groot verschil is met een aantal jaar geleden, wanneer je nog om 6:00 ’s ochtend naar huis strompelde met alleen ‘’stuur nog even een appje als je thuis bent’’. Straatintimidatie is een steeds groter fenomeen geworden.

Uit onderzoek van het CBS heeft minimaal tweederde van de vrouwen in Nederland hiermee te maken. Niet alleen in de grote steden zoals Rotterdam en Amsterdam, maar ook hier in Groningen. En dat is zonde. Meer dan zonde, voor een dergelijk uitgaansleven als in de stad Groningen, al gebeurt het ook overdag. Een oplossing is niet makkelijk, kijk maar naar een voor de hand liggende oplossing als strafbaarstelling, maar meer aandacht is een eerste stap en het is tijd om deze te nemen. Zo zijn er door leden van GroenLinks en de Stadspartij al schriftelijke vragen aan het college gesteld.

Dat het een probleem is, zijn we het met zijn allen eens. In Rotterdam heeft de APV ook straatintimidatie strafbaar gesteld, wat door de rechter van tafel werd geveegd in verband met de Vrijheid van meningsuiting (VvMu).In Amsterdam is een bepaling opgenomen in de APV, dat ‘’Het is verboden op of aan de weg of in een voor publiek toegankelijk gebouw in groepsverband dan wel afzonderlijk, anderen uit te jouwen of met aanstootgevende taal, gebaren, geluiden of gedragingen lastig te vallen.’’.Niet vanuit een beperking van de VvMu (zie Rotterdam) maar vanuit het oogpunt dat het inbreuk maakt op de openbare orde. Het geeft in ieder geval een signaal af.

Het is nu eenmaal lastig om te bepalen wanneer er sprake is van vervelend en irritant gedrag, een onveilig gevoel of daadwerkelijke intimidatie. Bepaalde zaken zoals belediging of intimidatie zijn al strafbaar gesteld. Op de juridische details zal ik niet te veel ingaan, het gaat immers om mijn mening. Dan ben ik dan ook van mening dat we zeer voorzichtig moeten zijn met het beperken van vrijheid van meningsuiting gaan, zeker in de publieke ruimte. Wellicht zou een oplossing zoals Amsterdam werken, hiervoor lijkt nog te vroeg een uitspraak te doen.

Tevens is er een wet die seksuele intimidatie strafbaar te stellen ingediend en nog in behandeling, maar ook hier zijn de juridische verwoordingen vaag. Hierbij is bewijsvoering een groot probleem. En hoe men komt tot bewijs van ‘seksuele connotatie’ maakt uit (zie het wetsvoorstel – 34904-5), voor de toevoeging van strafbaarstelling in art. 429ter WvS,). Bewijs en mankracht blijven nu eenmaal lastig. Dit maakt het echter niet minder gewenst om stappen te zetten. Dus wat kan er dan wel gedaan worden, en dan vooral door jezelf? Je kunt wel meer politiemacht inzetten op camera’s bijvoorbeeld, maar hier in Groningen heeft dat weinig nut.

Wat kan dan wel? Een simpele oplossing als meer straatverlichting, voorlichting? Uiteraard, maar, het gaat om wat je zelf kan doen als je getuige van straatintimidatie bent; spreek diegene die wordt lastiggevallen aan. Doe bijvoorbeeld alsof je diegene kent en al heel lang niet hebt gezien. Loop een stukje mee. Vraag of het gaat. Veel cafés hebben het ‘’vraag naar Angela’’- initiatief. Weet dat je hier gebruik van kan maken. Durf je het niet zelf of vertrouw je het niet? Informeer de politie, informeer de barman of beveiliger. Let op elkaar. En vooral: denk goed na of je zelf wel gewenst overkomt. Ook goede bedoelingen kunnen lijken op verkeerde intenties.

Alexandra Sloot
AB Politiek & Scholing 2022

Interview met Liberaal in Ruste

Goedendag lezer! Speciaal voor de Franse verkiezingen, willen wij wat extra aandacht besteden aan ons mooie bijna-buurland. Hiervoor wenden wij ons tot de altijd uitgesproken en zelfbenoemd ‘expert-in-alles’, liberaal in ruste mr. drs. Rupert van Riel, die uiteraard ook over Frankrijk een genuanceerde mening paraat heeft.

Beste meneer van Riel, we hebben nu de eerste verkiezingsronde gehad, hoe kijkt u hierop terug?

Van Riel: Het zal zelfs de argeloze lezertjes van dit uit de kluiten gewassen online blogje niet verbazen dat ik, als gekend ‘homo universalist’, diepgaand op de hoogte ben van alle zwaarwegende buitenlandse politieke ontwikkelingen. Zo ook deze.

Aanvankelijk leek het er op dat Éric Zemmour een goede kans zou maken op het presidentschap van La République. We zouden dan eindelijk weer een degelijk en weldenkend leider in het Élysée krijgen. Ik heb zelf nog even contact gehad met deze grote geest, na mijn compleet onterechte afwijzing door dat puberale clubje van Thierry B. Éric stond, vanzelfsprekend, volledig aan mijn kant, hetgeen subtiel duidelijk werd uit het feit dat hij hem steevast ‘Thierry Ezel’ bleef noemen. Ik heb onze intellectuele mailwisselingen meerdere malen door Google translate gehaald, dus dat Zemmour mijn afwijzing bij Forum diep betreurde, niet in de laatste plaats voor de toekomst van het Forum, staat als een paal boven water.

Maar nu Zemmour niet langer in de race is, welke kandidaat heeft u nu op het oog?

Zemmour heeft het helaas niet gered inderdaad, ongetwijfeld door de verderfelijke inmenging van het WEF en Dominion. Rechts gezond verstand is niets meer vergund dezer dagen. Zelfs de ignorante lezertjes van dit beduimelde liberale misverstand zullen begrijpen dat ik onmogelijk fan kan zijn van die kleffe kokosmacron, die thans presidentje speelt. Een omhooggevallen bankiersjongetje, dagelijks genietend van de harde gesel van zijn eigen schoolmeesteres met wie hij per ongeluk in het huwelijk is getreden, de sukkel.

Nee dan Marine le Pen, een heel ander chapiter. Ik kan niet verhullen dat ik mijzelf in mijn stoutere fantasietjes wel eens aan de Côte d’Azur heb gefantaseerd, in het warme zand naast deze weelderige madame, slechts gehuld in een geel hesje. Om vanuit die gelukzalige gedachte weer met beide benen op de grond te komen moet ik snel aan de billen van mijn opa zaliger denken. Oké, ik ben er weer. Nog vragen?

Hoe kijkt u naar de kansen van mevrouw le Pen en hebt u nog plannen om haar campagne bij te staan?

Na het vernederende Kremlin echec zult u mij niet meer betrappen op buitenlandse politieke escapades. Maar aangezien ik mij realiseer dat politiek Europa uiterst gevoelig is voor mijn doorwrochte analyses, wil ik hier wel vol en rondborstig (oef, don’t go there) mijn harde steun uitspreken voor deze prachtpolitica, alsmede voor de politiek excellente familie waar haar aangeboren talenten zijn ontsproten en geslepen. Kijk Marietje kan qua inhoud natuurlijk niet tippen aan haar vader, maar ik ben niet het type man waarbij het alleen om inhoud draait.

Dus, ook al voorspellen alle onnozele analistjes dat die kleffe Kokosmacron op zijn slofjes gaat winnen, ik zeg u hier en nu dat deze op onze belastingcenten terende nepjournalistjes ook nu weer alle linkse plankjes misslaan. En dat met Mademoiselle Marine de eerste vrouwelijke Franse presidente zich warmloopt in de coulissen. Al of niet in geel hesje.

Dus ook al overweeg ik geenszins om mijn persoon actief in deze nobele strijd te werpen, wil ik hier wel en plein public mijn volle steun uitspreken voor deze onvolprezen rechtspopulistische Jeanne D’arc. Wat een vrouw…

Wij zien dat uw gedachten al weer afdwalen meneer van Riel. Een mooi moment om dit vraaggesprek af te ronden en u als dank deze flesjes Wiegel Weizer te overhandigen. Hopelijk zien wij u snel weer terug in een van de populaire columns van de Liberaal in Ruste.

Ik zou nergens op rekenen hansworsten. Worden jullie eerst maar eens droog achter de liberale oortjes.

Hidde Smid
Redacteur De Jonge Liberaal

Jesse Jacobs
Hoofdredacteur De Jonge Liberaal

Het Kremlin kraakt

Die Baudet mag dan een narcistisch dwaallicht zijn, getuige alleen al diens lompe afwijzing van een FvD-functie voor schrijver dezes, maar zo heel af en toe valt er zo maar een iel streepje boreaal licht in dat brakke brein. Zo ook omtrent het kordate ingrijpen door Vladimir Poetin in het diepcorrupte Oekraïne. Een heldendaad, door iedereen lafhartig verguisd, maar door Thierry bezongen als een milde daad van ware vaderlandsliefde. Hij had gelijk.

Want laten we wel wezen. Dat malle verzinsel dat Oekraïne heet, had natuurlijk nooit op de wereldkaart mogen landen. En zonder verwarde dwaallichten als Chroetsjov, die in duidelijke staat van hersenverweking in de nadagen van het communisme nog snel even de Krim uit het grote Sowjetrijk sneed en als hapklare brok serveerde aan Oekraïne, was deze geopolitieke schandvlek nooit ontstaan. Da’s ongeveer dat Mark Rutte het Limburgse smaldeel vergeeft aan België, omdat hij het mergelland net iets minder tof vindt dan ons eigen hervormde opperland. Al zou ik die carnavaleske papen met hun laffe G persoonlijk missen als kiespijn. Maar dat is een ander chapiter.

Maar toen Rusland in 1994 het Soevereiniteitsverdrag voor Oekraïne ondertekende, wist een kind dat men daarmee bedoelde dat Rusland soeverein mocht besluiten over de toekomst van deze lappendeken aan etnische misverstandjes, daarom heette dat verdrag zo. En dan kan toenmalig Navobaasje Jaap de Hoop-Keffer daar nu een andere draai aan zemelen, maar dat kwalificeer ik dan gewoon zoals het is: fake news. Die volvette zwarte rookwolken uit de staalindustrie bijvoorbeeld, die dagelijks majesteitelijk over Mariopoel trokken, dachten jullie nou werkelijk dat die er waren geweest zonder het zegenrijke ontwikkelingswerk van vadertje Stalin? Dit Russische protectoraat was nu nog een dampend moeras geweest, heen en weer geschoven tussen Polen, Mongolen en Gladiolen, zonder het verlichte leiderschap van de echte kerels in het Kremlin.

Nee, ondank is ’s werelds loon. En enig historisch besef kon toch al nooit wortelen in de woke wiebelbreintjes van de Westerse weekdieren. Het is maar goed dat ome Vlad de teugels even stevig in handen nam, de grenzen weer legde waar ze hoorden en de geschiedenis met terugwerkende kracht bijstuurde naar het waarlijke verhaal van het groot Kievse rijk: Russische glorie potverdorie. Ik begrijp dat soort leiders wel, ben uit eender hout gesneden. Wij trekken recht wat krom is. Ronduit flauw om zo’n terechte hersteloperatie dan een oorlog te noemen. En dat er zelfs in zo’n prudente precisieactie af en toe wat spaanders vallen, dat kan zelfs Vladimir Vladimirowitz niet voorkomen. Dan kunnen wij hier in het Westen, met een chardonnay in de bleke handjes, onder de op Russisch gas brandende warmtelampen wel op alle slakken zout gaan leggen, maar daar wordt geen rijk groot van hè?

Dus ik bellen met het Kremlin, om mijn subiete en onbezoldigde komst aan te kondigen. Maar daar bleek de grote leider te druk met het afzeiken van laffe koekenbakkers als Scholz en Macron. Ook Lavrov, een man die mijn geopolitieke visie aanstonds zou herkennen, bleek tijdelijk onbereikbaar voor mijn belangeloze adviezen en praktische hulp. En toen zelfs Dmitri Medvedev, stafchef lege dozen, zich onbereikbaar hield, begreep ik dat men voor een krachtig liberaal zonder angst voor periodieke markt- en grenscorrecties, liever een functie elders zag.

Inmiddels zie ik in dat Vladimir Putin na jarenlange zelfisolatie dermate beducht is voor visionaire krachtmensen als ondergetekende, dat hij mijn actieve bemoeienis als bedreigend ervaart. Maar jammer blijft het, voor het Kremlin.

Mr. drs. Rupert van Riel,
Liberaal in ruste

Het voorkomen van straffeloosheid

’’Mooi! Deze vrouwen kozen er bewust voor om uit te reizen naar IS-gebied. Zij vormen nog altijd een groot gevaar voor Nederland. Wij willen ze hier niet terug en wat ons betreft hebben ze het recht op Nederlandschap verloren. Daar berechten!’’ Twitterde Dilan Yesilgöz, toenmalig VVD-Kamerlid, toen de Hoge Raad in 2020 besloot dat de Nederlandse staat zich niet actief in hoefde te spannen voor het terughalen van Nederlandse Syriëgangers. Dit was dan ook in lijn met het al gevoerde, begrijpelijke kabinetsbeleid.

Toch werd in 2021 IS-vrouw Ilham B. met haar twee jonge kinderen opgehaald uit Syrië. Dit zorgde uiteraard voor de nodige ophef in de Kamer: het beleid van het kabinet was immers om zich niet actief in te spannen voor het terughalen van deze jihadbruiden. Als dit dan toch gebeurt, behoeft dat uiteraard een duidelijke uitleg. Volgens de toenmalige minister van Justitie (Grapperhaus) deed zich een ‘’uitzonderlijke gelegenheid voor om de verdachte en haar kinderen naar Nederland over te brengen.’’ Dat is duidelijk, de vraag blijft echter wel: waarom werkt de regering daar actief aan mee?

De reden: het voorkomen van straffeloosheid. Als B. niet op tijd teruggehaald zou worden om haar proces bij wonen, zou de Staat haar recht op vervolging verliezen en de zaak gesloten moeten worden. Zo zou B. daarna terug kunnen keren in onze maatschappij, zonder enige consequentie, straf of maatregel. Je kunt immers niet twee keer voor hetzelfde feit worden berecht – een belangrijk beginsel van onze rechtsstaat, die we niet uit het oog mogen verliezen. Ook niet onder deze omstandigheden.

En zo werden begin februari weer vijf IS-vrouwen (met hun 11 kinderen) vanuit Syrië overgebracht naar Nederland. Ook hier speelde het risico op mogelijke straffeloosheid een grote rol; de rechter heeft aangegeven dat de zaak gesloten zou worden als deze vrouwen niet terug zouden keren naar Nederland, en zo geschiedde. We leven immers nog altijd in een rechtsstaat, waar ook de overheid zich aan rechtelijke uitspraken moet houden.

Het is duidelijk dat het risico op straffeloosheid inmiddels zwaarder weegt. Zo zegt ook Dilan Yesilgöz, inmiddels de huidige minister van Justitie: „Afgelopen jaren is het voorgekomen, net als nu, en misschien de komende tijd nog een paar keer. Juist om te voorkomen dat ze er straffeloos vandoor kunnen.”

De uitleg is helder, maar toch schuurt het. We zijn het allemaal eens met de belangrijke beginselen waarop onze rechtsstaat is gebouwd en dat geen enkele terrorist(e) straffeloos moet kunnen terugkeren in de maatschappij. De fundamentele vraag is echter of deze vrouwen wel kunnen terugkeren in de maatschappij, en zo ja, wanneer is dat veilig genoeg?

Het is bekend dat de uitgedeelde straffen aan IS-vrouwen niet bepaald hoog zijn – zo werd vier jaar geëist tegen Siobhan W., net als tegen uitreizigster Fatima H. – wat betekent dat terugkeer in de maatschappij na een aantal jaar al mogelijk is, wat niet wenselijk is. Als dat al zou moeten gebeuren, zou dat enkel onder strenge voorwaarden en vooral streng toezicht moeten gebeuren. Dit kan dus niet als de vrouwen straffeloos terugkeren naar Nederland, wat exact het belang onderschrijft van het terughalen. Dit brengt dus wel het risico van een lage straf in Nederland met zich mee.

Of deze straffen ook recht doen aan de gruweldaden waar deze IS-vrouwen (mogelijk) bij betrokken zijn geweest? Vanwege het gebrek aan bewijs – dat is voornamelijk in Syrië te vinden – blijven straffen waarschijnlijk laag uitvallen, wat zeer onwenselijk is. Deze straffen lijken niet in verhouding te staan tot de begane misdaden. Als berechting dan toch hier moet plaatsvinden, is het tijd om het maatschappelijk debat te voeren over de hoogte van de straffen. Misdaad mag niet lonen, is het credo geweest van onze regering, en dat moet ook gelden voor het deelnemen – of erger – aan een terroristische organisatie.

Alexandra Sloot

JOVD Groningen 2022

Twistgesprek over Soumaya Sahla

Vandaag proberen we bij dit ludieke jongerenblad wat nieuws uit. In plaats van zo’n artikel waar de redacteur in kwestie voor de zoveelste keer een schizofreen gesprek met zichzelf en de leegte zit te voeren, hebben we dit keer geopteerd voor een meer dynamische en interactieve insteek. Gebruikmakend van de actualiteiten, gaan wij zo nu en dan een twistgesprek publiceren waar twee liberalen een casual discussie aangaan. Dit gesprek zetten we dan om in twee duidelijk uitgewerkte standpunten ondersteund door verscheidene argumenten. Dit eerste twistgesprek zal plaatsvinden tussen uw hoofdredacteur en de verdediger van al datgene wat je niet mag zeggen, maar wat wel zo is; Steven ‘’Barry’’ Jaarsma.

Context

Na veel ophef in de media en in de politieke sfeer, staakt voormalig Hofstadgroep-lid Soumaya Sahla al haar werkzaamheden bij de VVD. Sahla, die voorzitterschap bij de tafel J&V had, neemt openlijk afstand van haar verleden en hoopt binnen de VVD nog wel een manier te vinden om iets te kunnen bijdragen aan dit terrein. Kritiek komt momenteel van twee kanten binnen. Zo tweette voormalig VVD’er en parlementariër Arend Jan Boekestijn dat hij het betreurt dat de VVD bezwijkt onder externe druk en dat ze iemand die haar straf heeft uitgezeten en iets positiefs probeerde bij te dragen, laat wegpesten. Aan de andere kant horen we Geert Wilders, die zelf nog bedreigingen heeft ontvangen vanuit de Hofstad-groep, dat de VVD niet ver genoeg is gegaan en dat Sahla geroyeerd zou moeten worden. De centrale vraag die beide stemmen verbindt, is: in hoeverre tolereren we mensen in politieke of aan overheid verbonden organisaties, die claimen gerehabiliteerd te zijn, na bewezen lidmaatschap van een terroristische organisatie?

JJ: Wat vinden jullie van die Soumaya Sahla?

SJ: Persoonlijk vind ik dat je dat soort mensen na veroordeling het land uit moet zetten, snap echt niet wie dacht dat het een goed idee was om haar zo’n positie te geven.

JJ: Wat vinden jullie dan van het idee dat dit tegen het principe van reclassering in gaat? Sahla heeft haar straf uitgezeten en duidelijk gemaakt dat ze haar radicale periode als een zwarte bladzijde ziet. Moeten we dan niet op een gegeven moment zeggen dat iemand weer moet kunnen integreren? Zo belangrijk was haar post trouwens ook weer niet.

SJ: Ja dat kan je zeggen bij lichte misdrijven, maar als je zo radicaal bent en op zo’n niveau onze samenleving en de waarden en vrijheden die wij hooghouden afwijst, is er voor jou geen kans op reclassering en reïntegratie vind ik persoonlijk.

Kijk, als je je straf hebt uitgezeten verdien je ook een tweede kans en kan je uiteraard je leven beteren en een nuttige bijdrage leveren aan de samenleving. Maar aan dat principe zit wel een grens, verder ben ik gewoon kneiterrechts als het gaat om straffen.

JJ: Werken er bij de-radicaliseringsprogramma’s niet vaak mensen die door een dergelijk traject zijn gegaan? En als ze inmiddels echt een andere persoon is, wat me na 16 jaar wel waarschijnlijk lijkt, dan kunnen we wel iets met de kennis die zij heeft opgedaan gedurende haar extremistische jaren.

Ligt de grens voor jou dan bij de portefeuille van Veiligheid en Justitie? Mag ze daar gewoon niks meer mee doen?

SJ: Nou eigenlijk gewoon helemaal niks meer. Van mij heb je dan permanent je lidmaatschap van onze samenleving opgezegd. Wat Sahla gedaan heeft, is vergelijkbaar met landverraad zeg maar.

JJ: Maar dan zeg je dus dat het rechtssysteem haar niet genoeg gestraft heeft?

We kunnen zo iemand ook niet even makkelijk kwijtspelen, dus we zitten hoe dan ook met haar opgescheept. We kunnen haar niet verbannen, dus je zit aan haar vast, wat betekent dat we haar net zo goed iets kunnen laten doen voor de maatschappij. Dus onze keuzes zijn levenslang, of we proberen zo’n figuur na de straf weer in de maatschappij te stoppen.

SJ: Ja, of staatsburgerschap afpakken maar dat kan niet door EU-recht.

JJ: Dus we zitten aan haar vast zeg je eigenlijk?

SJ: Maar goed, dit blijft natuurlijk altijd een discussie en het schuurt sowieso heel erg. Want moet je mensen dezelfde rechten en vrijheden toekennen die ze zelf verafschuwen of willen afschaffen

Geef je bijvoorbeeld een Imam ook de vrijheid om te zeggen dat de vrijheid van meningsuiting afgeschaft moet worden bijvoorbeeld? Dat is een vergelijkbaar dilemma.

JJ: Als we rechtstatelijk in gelijke behandeling geloven, dan moet dat helaas wel denk ik zo. Ik zou het ook nog een ander verhaal vinden als ze nog steeds geloofde in haar extremistische denkbeelden, maar gezien haar recente uitspraken heb ik geen reden om dat te denken.

SJ: Dat klopt ook. Maar persoonlijk vind ik dat je dat op mag schorten als het gaat om misdrijven gericht tegen onze samenleving en de waarden waar wij voor staan.

JJ: Als ik je goed begrijp, dan is de bescherming van onze samenleving en bijbehorende waarden het meest zwaarwegende principe bij jou?

En dan zie je Sahla als een te groot risico voor die waarden, gezien haar geschiedenis en het afzetten tegen die waarden?

SJ: Yes.

Steven Jaarsma

Redacteur De Jonge Liberaal

Jesse Jacobs

Hoofdredacteur De Jonge Liberaal